Drie Haagse voormalig gereformeerde kerken tegen de vlakte

Minstens zestien Haagse kerken zullen de komende tijd een andere functie krijgen. Tien daarvan staan op de nominatie afgebroken te worden om plaats te maken voor woningen. Dit blijkt uit een zeer recente gemeentelijke evaluatie.

Tot de tien kerken die (vermoedelijk) zullen worden afgebroken behoren drie voormalig gereformeerde kerkgebouwen: de Ontmoetingskerk aan de Louis Davidsstraat, de Valkenboskerk aan de Zuiderparklaan en de Pniëlkerk aan de Tesselsestraat te Scheveningen.

De Ontmoetingskerk.

De voormalig gereformeerde Ontmoetingskerk in Den Haag.
De voormalig gereformeerde Ontmoetingskerk.

De op 2 oktober 1887 geïnstitueerde Gereformeerde Kerk te (’s-Gravenhage) Loosduinen nam op 30 juni 1969 de Ontmoetingskerk op de hoek van de Louis Davidsstraat met de Aaltje Noordewierstraat in gebruik. De architect was G. Drexhage. Het gebouw bestaat uit een vierkant kerkgedeelte en een eronder geschoven bijgebouwtje met de kosterswoning en diverse nevenruimten (behalve de Ontmoetingskerk was op dat moment ook de in 1953 geopende Petrakerk aan de Albardastraat in gebruik). De Ontmoetingskerk heeft naast de kerkzaal de beschikking over vele nevenruimten die voor allerlei doeleinden geschikt zijn. De ontmoetingsruimte ligt op straatniveau terwijl de daaraan aansluitende kerkzaal 1 meter 70 hoger ligt. Ook is er een onderverdieping, die gedeeltelijk onder de kerkzaal ligt en verder is uitgebouwd richting Aaltje Noordewierstraat. De kerkzaal biedt plaats aan ongeveer 700 personen. Om de kerkzaal ook voor andere activiteiten geschikt te maken kan de preekstoel geheel hydraulisch wegzinken in de podiumvloer. Op 23 juni 2013 werd in de Ontmoetingskerk de laatste kerkdienst gehouden. Nu zijn de plannen dus de kerk af te breken en te vervangen door woningbouw.

De Valkenboskerk.

De voormalig gereformeerde Valkenboskerk.
De voormalig gereformeerde Valkenboskerk.

Op 18 december 1929 werd door de Gereformeerde Kerk van ’s-Gravenhage-West de Valkenboskerk aan de Zuiderparklaan in gebruik genomen. Architect B. van Heyningen maakte het ontwerp van de uit rode baksteen opgetrokken kerk naar aanleiding van een prijsvraag, waarop 16 ontwerpen inkwamen. Het gebouw bestaat behalve uit de eigenlijke kerk met 1.000 zitplaatsen, uit een vergaderzaal voor 300 personen, een kantoorlokaal, een wachtkamer, een predikantskamer, een kosterswoning en een toren van ruim 30 meter hoogte. In de kerkzaal werd een galerij voor tweehonderd kerkgangers opgenomen. De bouw en inrichting duurde ongeveer anderhalf jaar en de kosten bedroegen fl. 180.000. Op 15 december 2013 werd de laatste kerkdienst in de Valkenboskerk gehouden, die geleid werd door drie predikanten die hier vroeger voorgingen. Het voormalige gereformeerde bedehuis zal dus nu verdwijnen om plaats te maken voor woningbouw.

De Pniëlkerk.

De voormalig gereformeerde Pniëlkerk.
De voormalig gereformeerde Pniëlkerk.

In november 1936 gaven B en W van de gemeente Scheveningen toestemming om aan de Tesselsestraat een gereformeerde kerk te bouwen. Architect B.W. Plooy te Apeldoorn maakte het ontwerp voor de kerk. Op 27 juni 1938 werd de kerk in gebruik genomen. Mr. Th.G. Donner droeg de kerk namens de Commissie van Beheer over aan de kerkenraad. Wethouder J.R. Snoeck Henkemans sprak namens het gemeentebestuur een woord van waardering over de totstandkoming van de kerk en sprak de hoop uit dat door de prediking in deze kerk het Schriftwoord bevestigd zou worden: ‘Uw inzettingen zijn mij geworden tot een gezang’. Ds. G.W. Keur hield een preek naar aanleiding van 1 Cor. 3 vers 9 b, ‘Gods gebouw zijt gij’. De kerk heeft 1.100 zitplaatsen. Tegenover de preekstoel werd een galerij gebouwd. De Pniëlkerk was het vierde kerkgebouw van de Gereformeerde Kerk te Scheveningen.

Maar de tijden veranderden. Aanvankelijk was de kerkenraad van plan de kerk te verkopen aan een projectontwikkelaar, maar dat werd door de burgerlijke gemeente tegengehouden. De gemeente wilde dat het gebouw zou worden verkocht aan het ‘Dominion Centre’, een internationaal georiënteerde evangelische gemeente met vierhonderd leden van dertien nationaliteiten. Die verkoop ging echter niet door (men kon de financiering niet rond krijgen). Uiteindelijk werd de kerkelijke gemeente in juli 2009 samengevoegd met de hervormde gemeente rond de Prinses Julianakerk, die driehonderd meter verderop staat. Per 2 oktober 2011 werd de kerk in gebruik genomen als Ghandi-centrum.