Kerkje Schermerhorn een monument?

Voor het vroegere gereformeerde ‘Kleine kerkje’ komt er een langlopend huurcontract.

Al eerder berichtten we over de verkoop van de voormalig hervormde kerk te Stompetoren en de voormalig gereformeerde kerk in Schermerhorn, beide in Noord-Holland.

Het voormalig gereformeerde ‘Kleine kerkje’ in Schermerhorn.

We berichtten toen dat het de bedoeling was dat beide kerken na de verkoop aan en projectontwikkelaar zouden worden ’teruggehuurd’ door de Protestantse Gemeente Schermer.

De verkoop aan de projectontwikkelaar is nu een feit geworden. Het doel van de projectontwikkelaar is ‘de duurzame instandhouding van beide kerken’. Ook wil men graag dat de dorpen in de omgeving er weer meer gebruik van gaan maken.

De kerk in Schermerhorn.

Het interieur van het voormalig gereformeerde ‘Kleine Kerkje’ in Schermerhorn.

Voor de voormalig gereformeerde kerk aan het Westeinde 88 in Schermerhorn wordt een langlopend huurcontract afgesloten met de Protestantse Gemeente Schermer, terwijl voor dat gebouw ook een verduurzamingsplan gemaakt wordt en de projectontwikkelaar verder beheer en onderhoud voor zijn rekening neemt.

Ook is voor het vroegere gereformeerde kerkje de monumentenstatus aangevraagd. Het Team Erfgoed van de gemeente Alkmaar is gevraagd die intentie uit te spreken. “Het is een schattig kerkje op een onverwachte plek, zo tussen de huizen. Volgens ons verdient het de monumentale status”, aldus de woordvoerder van de projectontwikkelaar.

De gereformeerde kerk te Schermerhorn (met dank aan de heer G. Kuiper te Appingedam).

Het is niet de bedoeling van de projectontwikkelaar in de komende decennia veranderingen aan het kerkje aan te brengen. Het zal niet gesloopt worden – wat trouwens ook niet mag als het de monumentale status zou verkrijgen – en “we willen ook geen wijziging van het bestemmingsplan. Dit blijft gewoon ‘de kleine kerk van Schermerhorn’, en de Protestantse Gemeente blijft daar kerken. We gaan alleen kijken hoe dat comfortabeler kan”.

Het kerkje werd in 1924 gebouwd door aannemer Krille (wie de architect was is onbekend). Omdat er nogal wat geld voor nodig is om het kerkje te beheren en te onderhouden hoopt de projectontwikkelaar dat het gebouw de monumentale status krijgt, zodat men aanspraak kan maken op de ‘prachtige’ gemeentelijke subsidieregeling.

De aanvraag van de monumentenstatus voor het kerkje in Schermerhorn wordt momenteel dus bekeken door het Team Erfgoed, dat een ‘redengevende omschrijving’ opstelt, waarin precies wordt uitgelegd en beschreven wat het kerkje monumentwaardig maakt. Deze aanvraag gaat vervolgens met een advies naar de gemeenteraad, die uiteindelijk beslist.

Het orgel.

Het orgel van de kerk van Schermerhorn is in een nis ingebouwd.

Het orgel van de kerk in Schermerhorn werd oorspronkelijk rond 1760 gebouwd door orgelbouwer Peter van Assendelft voor gebruik in de Rooms-Katholieke Sint-Franciscusstatie in Alkmaar. Ruim honderd jaar later, in 1867, werd het instrument verkocht aan de Kerk van de HH Petrus en Paulus in het Noord-Hollandse Bergen. In 1924 werd het instrument tenslotte verkocht aan de Gereformeerde Kerk te Schermerhorn, die dat jaar in gebruik genomen was.

Het orgel werd onder toezicht van Monumentenzorg in 1963/1964 gerestaureerd door de firma Van den Berg & Wendt. De frontpijpen, die in de jaren twintig waren vervangen door zinken exemplaren, werden opnieuw vervangen, nu door tinnen orgelpijpen. Verder werd een tweetal registers aangepast. Op 15 mei 1964 werd  het orgel weer in gebruik genomen met een bespeling door Jan Pasveer.

De Gereformeerde Kerk te Schermerhorn.

Ds. J. Bos (1907-1979), was de eerste gereformeerde predikant in Schermerhorn, die in 1935 intrede deed..

De Gereformeerde Kerk te Schermerhorn ontstond op 22 maart 1892 als ‘Nederduitsche Gereformeerde Kerk’ vanuit de Doleantie. Op 17 juni 1892 sloot de kerk zich aan bij De Gereformeerde Kerken in Nederland. In datzelfde jaar werd ook een eigen gereformeerd kerkgebouw in gebruik genomen, dat echter in 1923 afbrandde.

Het Dolerende kerkje te Schermerhorn, dat in 1923 afbrandde.

Op dezelfde plaats werd door aannemer Krille toen de tegenwoordige kerk gebouwd. De eerste predikant kwam trouwens pas in 1935 in de persoon van kandidaat J. Bos (1906-1979), die daar hulpdiensten verrichtte. Op 31 maart 2007 werd De Gereformeerde Kerk te Schermerhorn opgeheven, omdat hervormden en de gereformeerden toen samengingen in de Protestantse Gemeente te Schermer. Het ‘Kleine Kerkje’ bleef echter als protestantse kerk in gebruik.

Er blijven gewoon diensten gehouden worden.

Het voormalig gereformeerde ‘Kleine kerkje’ in Schermerhorn blijft gewoon in gebruik bij de Protestantse Gemeente Schermer. Het is de bedoeling dat er wekelijks kerkdiensten gehouden zullen worden.

Translation into English:

Will the Church in Schermerhorn Become a Monument?

A long-term lease contract is being established for the former ‘gereformeerde’ ‘Little Church.’

We previously reported on the sale of the former ‘hervormde’ Church in Stompetoren and the former ‘gereformeerde’ Church in Schermerhorn, both located in North Holland.

We had already reported that the intention was for both churches to be leased back by the Protestant Congregation of Schermer.

The sale to the project developer has recently been finalized. The developer’s goal is ’the sustainable preservation of both churches.’ Additionally, they hope the surrounding villages will make more use of them again.

The church in Schermerhorn.

A long-term lease contract is being established for the former ‘gereformeerde’ Church in Schermerhorn with the Protestant Congregation of Schermer. Meanwhile, a sustainability plan is being developed for the building, and the project developer will also be responsible for its management and maintenance.

Additionally, a monument status has been applied for the former ‘gereformeerde’ ‘Little Church’. The Heritage Team of the municipality of Alkmaar has been asked to express this intention. “It is a charming little church in an unexpected location, nestled among the houses. We believe it deserves the monumental status,” said the project developer’s spokesperson.

The project developer does not intend to make changes to the little church in the coming decades. It will not be demolished—something that wouldn’t be possible if it gains monumental status—and ‘we also do not want a change of the zoning plan. This will remain the small church of Schermerhorn, and the Protestant Congregation will continue to hold services there. We will only look at how it can be made more comfortable.’

The little church was built in 1924 by an unknown architect. Since considerable funds are required to manage and maintain the church, the project developer hopes the building will obtain monumental status, allowing it to claim the ‘wonderful’ municipal subsidy scheme.

The application for the monumental status for the little church in Schermerhorn is currently being reviewed by the Heritage Team, which is preparing a ‘reasoned description’ that precisely explains and describes what makes the church worthy of being a monument. This application, along with an advisory opinion, will then be submitted to the municipal council, which will ultimately decide after deliberations.

The organ.

The organ of the church in Schermerhorn was originally built around 1760 by organ builder Peter van Assendelft for use in the Roman Catholic St. Francis Station in Alkmaar. Over a hundred years later, in 1867, the instrument was sold to the Church of Sts. Peter and Paul in Bergen, North Holland. Finally, in 1924, the instrument was sold to the ‘Gereformeerde’ Church in Schermerhorn, which was inaugurated that year.

The organ was restored under the supervision of the Monument Care Office in 1963/1964 by the firm Van den Berg & Wendt. The front pipes, which had been replaced by zinc ones in the 1920s, were replaced again, this time by tin pipes. Additionally, a couple of registers were adjusted. On May 15, 1964, the organ was put back into use with a performance by Jan Pasveer.

The ‘Gereformeerde Kerk’ in Schermerhorn.

The ‘Gereformeerde Kerk’ in Schermerhorn was founded on March 22, 1892, as the ”Nederduitsche Gereformeerde Kerk’ from the Doleantie movement. In that same year, their own ‘gereformeerde’ church building was also inaugurated, but it burned down in 1923. This present church was then built on the same site. On June 17, 1892, the church joined the ‘Gereformeerde’ Churches in the Netherlands. The first minister, candidate J. Bos (1906-1979), did not arrive until 1935, when he provided auxiliary services there. On March 31, 2007, the ‘Gereformeerde Kerk’ in Schermerhorn was dissolved because the ‘gereformeerden’ and the ‘hervormden’ merged into the ‘Protestant Church in Schermer’. The present church in Schermerhorn remained in use as protestant church.

Services will continue to be held.

The former ‘gereformeerde’ ‘Little Church’ in Schermerhorn will continue to be used by the Protestant Congregation of Schermer. The intention is to hold weekly church services there.