De Gereformeerde Kerk te Echtenerbrug-Oosterzee herdenkt honderd jaar kerken in de Duimstraat te Echtenerbrug.
De Friese Protestantse Gemeente te Echtenerbrug-Oosterzee herdenkt tijdens de ochtenddienst van 5 januari 2025 het honderdjarig gebruik van de twee voormalig gereformeerde kerkgebouwen aan de Duimstraat 16 in Echtenerbrug.
Het ontstaan van beide kerken.
Het ontstaan van De Gereformeerde Kerk te Echtenerbrug-Oosterzee vergt nadere uitleg, want in feite hebben we hier historisch gezien te maken met twee Friese Gereformeerde Kerken. De eerste is De Gereformeerde Kerk te Echten, die in oktober 1880 ontstond als Christelijke Gereformeerde Gemeente vanuit de traditie van de Afscheiding van 1834. De tweede, De Gereformeerde Kerk te Oosterzee, ontstond op 24 mei 1888 vanuit de Doleantie van 1886 als Nederduitsche Gereformeerde Kerk te Oosterzee en Echten, zoals ze tot 1896 heette; daarna alleen ‘Oosterzee’.
Deze twee kerken in en rond het Friese Echten gingen beide mee met de Vereniging van 1892. Vandaar dat de Christelijke Gereformeerde Gemeente te Echten vanaf juni 1892 ‘De Gereformeerde Kerk te Echten A’ heette en de Dolerende kerk sinds dat jaar ‘De Gereformeerde Kerk te Oosterzee en Echten B’ (met ook in Echten wonende gemeenteleden) genoemd werd. Deze onderscheiding in ‘A’ en ‘B’ duurde tot 1903, toen De Gereformeerde Kerk te Echten en De Gereformeerde Kerk te Oosterzee ontstonden.
In 1977 werden beide kerken samengevoegd als De Gereformeerde Kerk te Echtenerbrug-Oosterzee.
De kerkgebouwen waar het om gaat.
In 1880 was bij een driesprong met de Duimstraat in Echtenerbrug een evangelisatielokaal gebouwd door de Christelijke Gereformeerde Gemeente te Echten. Daarover schreven we uitvoerig elders op deze website. De foto’s staan hierboven.
Het evangelisatiewerk wierp zoveel vruchten af dat op 27 december 1924 de eerste steen werd gelegd voor een nieuwe gereformeerde kerk aan de Duimstraat 16 in Echtenerbrug; het evangelisatielokaal was niet langer geschikt voor het houden van de kerkdiensten. De bouw van de nieuwe kerk duurde ongeveer een jaar. In 1925 werd deze in gebruik genomen; de foto is hierboven geplaatst.
De Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerende) te Oosterzee had in 1888 ook een eigen (klein) kerkgebouw in gebruik genomen, gebouwd aan de Buren 24, hierboven te zien.
Het gereformeerde kerkgebouw van Echten brandde echter op 31 januari 1954 tot de grond toe af. Dat weerhield de gereformeerden van Echten niet om meteen een nieuwe kerk te bouwen, die op dezelfde locatie – voorzien van een hoge toren – begin 1955 in gebruik genomen werd.
Samengegaan (1977).
In 1977 besloten de Gereformeerde Kerken te Echten en De Gereformeerde Kerk te Oosterzee samen te gaan als De Gereformeerde Kerk te Echtenerbrug-Oosterzee. Dat precieze datum waarop de ineensmelting plaatsvond was 21 april. Afgesproken werd dat de kerk in Echtenerbrug als gereformeerde kerk zou worden gebruikt, omdat de kerk in Oosterzee te klein was om de kerkgangers van beide gemeenten te kunnen herbergen. Vandaar dat de kerk van Oosterzee in 1980 werd afgestoten en de kerk aan de Duimstraat 16 te Echtenerbrug als gereformeerde kerk dienst zou blijven doen. De kerk kreeg de naam Kruiskerk.
Protestantse Gemeente (2008).
Per 1 april 2008 gingen De Gereformeerde Kerk van Echtenerbrug en de Hervormde Gemeente van Oosterzee samen als Protestantse Gemeente te Echtenerbrug-Oosterzee. De gemeente telde drie kerkgebouwen: de monumentale (voormalig hervormde) Martinuskerk in Oosterzee, de (voormalig hervormde) Laurenskerk in Echten en de (voormalig gereformeerde) Kruiskerk te Echtenerbrug.
Besloten werd de Martinuskerk in 2016 te verkopen en in het vervolg afwisselend diensten te houden in de Laurenskerk te Echten en de Kruiskerk in Echtenerbrug. Zo is het nog steeds.
Kerkdienst en expositie.
Dat houdt in dat de Gereformeerde Kerk en later ook de Protestantse Gemeente al honderd jaar lang kerken in ‘een kerkgebouw’ aan de Duimstraat 16. Dat vond de kerkenraad terecht voldoende aanleiding om er extra aandacht aan te besteden. Dat gaat dus gebeuren tijdens de kerkdienst van zondag 5 januari 2025, maar ook door de samenstelling van een uitgebreide expositie over de bedoelde (voormalige gereformeerde) kerkgebouwen.
Deze tentoonstelling kan worden bekeken op zondag 5 januari 2025 (als de tentoonstelling geopend wordt) tot 14.00 uur; op dinsdag 7 januari en vrijdag 10 januari van 14.00 uur tot 16.00 uur; zondag 12 januari van 14.00 uur tot 16.00 uur; woensdag 15 januari van 15.00 uur tot 17.00 uur, zaterdag 18 januari van 13.00 uur tot 16.00 uur en tenslotte op zondag 19 januari van 11.00 uur tot 13.00 uur.
Er wordt bij de tentoonstelling een collecte gehouden, die geheel besteed wordt verduurzaming en renovatie van het kerkelijk bijgebouw van de Kruiskerk.
© 2025. GereformeerdeKerken.info
Translation into English:
One Hundred Years of Churches on Duimstraat.
The Protestant Congregation of Echtenerbrug-Oosterzee commemorates one hundred years of worship in two ‘gereformeerde’ church buildings on Duimstraat in Echtenerbrug.
Commemoration of the Milestone
On the morning of January 5, 2025, the Protestants Congregation of Echtenerbrug-Oosterzee will commemorate the hundredth anniversary of its (formerly ‘gereformeerde’) church buildings located at Duimstraat 16 in Echtenerbrug.
The Origin of the Two Churches.
The history of the ‘Gereformeerde’ Church of Echtenerbrug-Oosterzee requires some explanation, as it historically involves two distinct Frisian ‘Gereformeerde’ Churches.
- The first is the ‘Gereformeerde’ Church of Echten, which was established in October 1880 as a ‘Christian Reformed Congregation’, originating from the 1834 Secession movement.
- The second is the ‘Gereformeerde’ Church of Oosterzee, founded on May 24, 1888, through the 1886 Doleantie movement. It was initially named the Nederduitsche Gereformeerde Kerk te Oosterzee en Echten, a title it retained until 1896, after which it was simply called “Oosterzee.”
Both churches joined the ‘Union of 1892’. Consequently, from June 1892, the Christian Reformed Congregation of Echten was renamed “The ‘Gereformeerde’ Church of Echten A,” while the Doleantie congregation was referred to as “The ‘Gereformeerde’ Church of Oosterzee B” (which also included members from Echten). This distinction of “A” and “B” persisted until 1903, when the two officially became The ‘Gereformeerde’ Church of Echten and The ‘Gereformeerde’ Church of Oosterzee.
In 1977, these two congregations were merged into the ‘Gereformeerde’ Church of Echtenerbrug-Oosterzee.
The Church Buildings.
In 1880, the Christian Reformed Congregation of Echten constructed an evangelism hall near a crossroads with Duimstraat in Echtenerbrug. This hall eventually proved instrumental, but by December 27, 1924, the foundation stone was laid for a new ‘gereformeerde’ church at Duimstraat 16, as the evangelism hall was no longer adequate for regular services. Construction of the new church took about a year, and it was inaugurated in 1925.
Meanwhile, the Nederduitsche Gereformeerde Kerk (Doleantie) in Oosterzee opened its own small church at Buren 24 in 1888. However, the ‘Gereformeerde’ Church in Echten was completely destroyed by fire on January 31, 1954. Unperturbed, the congregation rebuilt a new church on the same site, featuring a tall tower, which was completed and inaugurated in early 1955.
The Merger in 1977.
In 1977, the ‘Gereformeerde’ Churches of Echten and Oosterzee merged to form the ‘Gereformeerde’ Church of Echtenerbrug-Oosterzee. The official merger date was April 21. It was decided that the church in Echtenerbrug would serve as the primary place of worship since the Oosterzee church was too small to accommodate both congregations. Consequently, the Oosterzee church was decommissioned in 1980, leaving the church at Duimstraat 16 in Echtenerbrug, now known as the Kruiskerk, as the sole ‘gereformeerde’ church.
The Protestant Congregation (2008).
On April 1, 2008, the ‘Gereformeerde’ Church of Echtenerbrug and the ‘Hervormde’ Congregation of Oosterzee merged into the Protestant Congregation of Echtenerbrug-Oosterzee. This newly formed congregation initially utilized three church buildings:
- The monumental (formerly ‘Hervormde’) Martinuskerk in Oosterzee,
- The (formerly ‘Hervormde’) Laurenskerk in Echten, and
- The (formerly ‘gereformeerde’) Kruiskerk in Echtenerbrug.
In 2016, it was decided to sell the Martinuskerk and alternate services between the Laurenskerk in Echten and the Kruiskerk in Echtenerbrug, a practice that continues today.
Church Service and Exhibition.
For a hundred years, the ‘gereformeerde’ and later the protestant congregation has worshipped at Duimstraat 16, which the church council deemed worthy of special recognition. This milestone will be celebrated during the service on Sunday, January 5, 2025, accompanied by an extensive exhibition about the history of the (formerly ‘gereformeerde’) churches.
The exhibition will be open for viewing at the following times:
- Sunday, January 5, 2025, after the service until 2:00 PM,
- Tuesday, January 7, and Friday, January 10, from 2:00 PM to 4:00 PM,
- Sunday, January 12, from 2:00 PM to 4:00 PM,
- Wednesday, January 15, from 3:00 PM to 5:00 PM,
- Saturday, January 18, from 1:00 PM to 4:00 PM,
- Sunday, January 19, from 11:00 AM to 1:00 PM.
A collection will be held during the exhibition to fund the sustainability and renovation of the church’s annex building at the Kruiskerk.