Oude gereformeerde kerk Jistrum dicht

Het vroegere gereformeerde kerkje aan de Marwei in het Friese Jistrum (vroeger Eestrum genoemd) gaat dicht. Op 16 november 2025 wordt er definitief de laatste dienst gehouden.

De vroegere gereformeerde kerk te Eestrum.

In Jistrum werd op 28 maart 1894 de Gereformeerde Kerk geïnstitueerd. Dat kwam door de splitsing van De Gereformeerde Kerk te Oostermeer (link) en Eestrum, die op 27 juli 1887 was ontstaan als Nederduitsche Gereformeerde Kerk vanuit de Doleantie (link), de tweede orthodoxe uittocht uit de hervormde kerk.

Toen in Jistrum de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente in 2006 samengingen werd de gereformeerde kerk omgebouwd tot de ontmoetingsruimte ‘Markant’, waar (naast niet-kerkelijke bijeenkomsten) de Protestantse Gemeente ‘Forbiningstsjinsten’ (‘Verbindingsdiensten’), kindernevendiensten en andere kerkelijke vergaderingen hield. De reguliere kerkdiensten werden in de Dorpskerk gehouden. Op zondag 16 november 2025 komt de kerkelijke gemeente nog eenmaal bijeen voor een dankdienst.

Na de officiële opening van het Multifunctioneel Centrum ‘De Trochset’, die op 23 augustus 2025 plaatsvond, worden bijna alle kerkelijke bijeenkomsten van Markant overgeplaatst naar De Trochset. De kerkdiensten blijven plaatsvinden in de Dorpskerk aan de Schoolstraat. Het is de bedoeling dat gebouw Markant (tot nu toe eigendom van de Protestantse Gemeente) een woonbestemming krijgt.

De gereformeerde kerk (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).

Hoe de Gereformeerde Kerk begon.

Toen in maart 1894 de Gereformeerde kerk te Jistrum ontstond – zoals gezegd door splitsing van De Gereformeerde Kerk te Oostermeer en Eenstrum – was er aanvankelijk nog geen kerkgebouw. De kerkdiensten vonden in de begintijd plaats in een houten gebouwtje, dat stond op de plek waar in 1897 de gereformeerde kerk gebouwd werd. In dit eerste houten kerkgebouwtje woonde tijdelijk een gezin: op zondag werden de meubels aan de kant geschoven om plaats te maken voor de kerkbanken.

Na verloop van tijd werd het houten gebouwtje in 1897 vervangen door een stenen kerkje met heuse boogvensters, waaraan in de loop van de tijd door verbouwingen de nodige veranderingen zijn aangebracht.  De boogvensters verdwenen, en in 1973 werden de buitenmuren bepleisterd. Vrijwilligers namen in 1981 het interieur onder handen.

De gereformeerde kerk werd verbouwd tot het ontmoetingscentrum ‘Markant’.

In 2006 gingen de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente in Jistrum samen verder als Protestantse Gemeente, zodat op 6 januari dat jaar de laatste gereformeerde eredienst gehouden werd. Daarna ging een groep vrijwilligers aan de slag met weer een verbouwing. In minder dan een jaar kon in december 2006 de verbouwde kerk als ontmoetingscentrum Markant weer in gebruik genomen worden

In de gereformeerde kerk stond een monumentaal orgel. Na een grondige restauratie van de Dorpskerk kon het orgel daar geplaatst worden.

Nu het Multifunctioneel Centrum De Trochset geopend is, wordt het tijd Markant te verlaten. Op 16 november 2025 wordt afscheid genomen van een gebouw met veel herinneringen. De kanselbijbel zal dan definitief worden gesloten. ’In de periode waarin het als gereformeerde kerk dienst deed, was het de plaats waar generaties lang in erediensten Gods Woord werd gehoord. Waar trouw- en rouwdiensten werden gehouden. Waar kinderen zijn gedoopt en mensen belijdenis van hun geloof hebben afgelegd’.

Het orgel van de gereformeerde kerk werd overgeplaatst naar de Dorpskerk (foto: De Orgelsite, Marcel Pelt).

Voor de kerkgemeente is het afscheid van Markant toch een emotioneel moment. Zondag 16 november 2025 komt de kerkelijke gemeente dus nog eenmaal samen in Markant voor een laatste dankdienst, waarin de kanselbijbel zal worden gesloten en waarin nog eenmaal het Heilig Avondmaal wordt gevierd.’

De laatste dienst wordt geleid door ds. G. Borger-Koetsier en na de dienst is er een informeel samenzijn met gelegenheid voor het ophalen van herinneringen, voor toespraken, voor anekdotes en foto’s etc. gevolgd door een gezamenlijke lunch met een pub-quiz.

Translation into English:

Former ‘Gereformeerde’ Church in Jistrum Closes.

The former ‘gereformeerde’ church on Marwei in the Frisian village of Jistrum (formerly called Eestrum) is closing. On November 16, 2025, the final service will be held there.

In Jistrum, the ‘Gereformeerde’ Church was established on March 28, 1894. This came about through a split from the ‘Gereformeerde’ Church of Oostermeer and Eestrum, which itself had been founded on July 27, 1887, as the ‘Nederduitsche Gereformeerde’ Church during the Doleantie—the second orthodox secession from the ‘Hervormde’ Church.

When the ‘Gereformeerde’ Church and the ‘Hervormde’ Congregation in Jistrum merged in 2006, the ‘gereformeerde’ church building was converted into the community center Markant. There, in addition to non-religious meetings, the Protestant Congregation held “Forbiningstsjinsten” (“Connection Services”), children’s services, and other church gatherings. Regular worship services were held in the Dorpskerk (Village Church). On Sunday, November 16, 2025, the church Congregation will gather there one last time for a service of thanksgiving.

After the official opening of the Multifunctional Center De Trochset on August 23, 2025, almost all church-related meetings previously held in Markant will be moved to De Trochset. Church services will continue to take place in the Dorpskerk on Schoolstraat. The plan is for the Markant building to be converted into residential space.

How the ‘Gereformeerde’ Church Began.

When the ‘Gereformeerde’ Church in Jistrum came into being in March 1894—as mentioned, through the division of the ‘Gereformeerde’ Church of Oostermeer and Eestrum—there was initially no church building. In the early days, worship services were held in a small wooden building on the site where the stone ‘gereformeerde’ church would later be built in 1897. For a time, a family lived in this wooden building: on Sundays, the furniture was moved aside to make space for the church benches.

In 1897, the wooden structure was replaced by a small brick church with real arched windows. Over the years, several alterations were made to the building. The arched windows eventually disappeared, and in 1973, the exterior walls were plastered. Volunteers refurbished the interior in 1981.

In 2006, the ‘Gereformeerde’ Church and the ‘Hervormde’ Congregation in Jistrum merged to form a Protestant Congregation. The last ‘gereformeerde’ service was held on January 6 of that year. Soon afterward, a group of volunteers began yet another renovation. In less than a year, by December 2006, the renovated church was reopened as the community center Markant.

The ‘gereformeerde’ church contained a historic pipe organ. After a thorough restoration of the Dorpskerk, the organ was moved there.

Now that the Multifunctional Center De Trochset has opened, the time has come to say goodbye to Markant. On November 16, 2025, the congregation will take leave of a building filled with memories. The pulpit Bible will be closed for the last time. “During the period when it served as a ‘gereformeerde’ church, it was the place where, for generations, God’s Word was heard in worship services—where weddings and funerals were held, where children were baptized, and where people professed their faith.”

For the church congregation, saying farewell to Markant is an emotional moment. On Sunday, November 16, 2025, the congregation will gather one last time in Markant for a final service of thanksgiving, during which the pulpit Bible will be closed and the Holy Communion will be celebrated one final time.

The final service will be led by Rev. G. Borger-Koetsier. After the service, there will be an informal gathering with opportunities to share memories, speeches, anecdotes, and photographs, followed by a communal lunch with a pub quiz.