Op zondag 31 januari 2016 wordt de laatste kerkdienst gehouden in de Pypketsjerke tussen Augustinusga en Surhuizum.

Het gebouw aan de Pypkewei werd in 1916 in gebruik genomen en heeft dus ongeveer 100  jaar als kerk dienst gedaan. Maar als men de hele gezamenlijke geschiedenis in ogenschouw neemt, zijn beide kerken ruim 125 jaar een dubbelgemeente geweest en gebleven.

In een speciale dienst zal van het kerkgebouw afscheid worden genomen. In deze dienst zal dominee Alfons van Vliet uit Leeuwarden voorgaan. De Pypketsjerke kent een rijke geschiedenis en was kerkgebouw voor zowel de gereformeerde kerk van Augustinusga als van Surhuizum. Beide gemeenten hadden één predikant en één kerkenraad, maar bleven formeel altijd twee gemeenten.

Enkele jaren geleden zijn beide kerkelijke gemeenten afzonderlijk met de hervormde gemeenten in beide dorpen gefuseerd tot PKN-kerken. Beide dorpskerken bleven in gebruik.

Tot heden vonden er nog regelmatig bijzondere diensten plaats in de Pypketsjerke. Onlangs is het gebouw met bijbehorende woningen verkocht. De kerk heeft tot 2003 elf predikanten geteld. Zij dienden beide kerken. De laatste predikant die actief was voor beide Gereformeerde Kerken, was ds. Van Vliet. Hij gaat dan ook voor in de afscheidsdienst op 31 januari.

De dienst begint om 3 uur in de middag. Na afloop is een ieder van harte welkom om gezamenlijk koffie te drinken en de nodige herinneringen op te halen.

De Pypketsjerke.

In 1971 werd de kerk ingrijpend verbouwd, is de toren gesloopt en heeft het gebouw haar huidige vorm gekregen. In 1980 werd vervolgens het jeugdhonk gebouwd, dat de naam ’t Pypkehonk meekreeg.

De Gereformeerde Kerk van Augustinusga werd op 5 maart 1887 als Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerende) gesticht. De Dolerende kerk van het nabijgelegen Surhuizum ontstond nog geen week later, op 11 maart 1887 (de Afscheiding van 1834 ging aan beide dorpen geruisloos voorbij).  Al op 15 augustus 1887 werd de logische samenwerking tussen beide kerken begonnen. Hiermee was de eerste (en waarschijnlijk enige) “dubbelgemeente” in Nederland een feit. Dat wil zeggen: beide kerken (die van Augustinusga en Surhuizum) gebruikten al die tijd gezamenljk één kerkgebouw, hadden één predikant en één kerkenraad, maar bleven officieel toch twee afzonderlijke Gereformeerde Kerken. De eerste predikant was ds. W. Maan (1848-1938), die zich in 1887 als hervormd predikant te Augustinusga aansloot bij de Doleantie (de tweede orthodoxe uittocht van gereformeerden uit de hervormde kerk, die landelijk vooral onder leiding stond van dr. A. Kuyper) en uit de hervormde gemeente van Augustinusga trad. Hij was van 1887 tot 1892 predikant van deze gereformeerde dubbelgemeente.

In 1892 werd besloten tot de landelijke Vereniging van de Christelijke Gereformeerde Kerk (uit de Afscheiding van 1834) en de Nederduitsche Gereformeerde Kerken (uit de Doleantie), waarna ook deze dubbelgemeente tot de Gereformeerde Kerken in Nederland behoorden. Ook sindsdien bleven beide kerken altijd gezamenlijk een predikant beroepen.

Aanvankelijk kerkten de dolerenden in een hok aan de (toenmalige) Schoolakkers; vandaar dat ze ook ‘hokkelingen’ genoemd werden.  Toen de gemeente groter werd kon de Pypketsjerke gebouwd worden, en wel bij de Pije, een waterkering tussen de twee dorpen. Zij is daarom in de volksmond de Pypketsjerke gaan heten en deze naam vindt men dan ook terug op de voorgevel. De kerk werd in 1916 in gebruik genomen.  Zoals gezegd werd het kerkgebouw in 1971 ingrijpend verbouwd. In 2015 werd de kerk al te koop gezet.

Literatuur:

G. Atsma e.v.a., 100 jaar Gereformeerde Kerken (dubbelgemeente) Augustinusga en Surhuizum. 100 jaar samen onder een dak. 1887-1987. Augustinusga, 1987