Gereformeerd Bakkeveen fuseert met hervormden

Op zondag 5 februari 2017 wordt om half tien in een speciale dienst in de Sint Piter in Ureterp (Frl.) de fusie gevierd die op 1 januari jl. tot stand kwam tussen de Gereformeerde Kerk De Mande te Bakkeveen  en de Hervormde Streekgemeente Opsterland Noord (bestaande uit de in de jaren ’70 van de vorige eeuw gefuseerde hervormde gemeenten te Ureterp, Frieschepalen, Siegerswoude en Bakkeveen. De nieuwe gemeente heet Protestantse Gemeente ‘It Keningsfjild’ (het Koningsveld).

Kaart: Google.
Kaart: Google.

Al eerder, in 2009, werd over een eventuele fusie tussen gereformeerden en hervormden in die regio gesproken, ‘maar de Gereformeerde Kerk in Bakkeveen was toen nog niet zover’. Ongeveer vijf jaar geleden begon de samenwerking echter op gang te komen. In de zomer van 2016 stemden de gereformeerden in Bakkeveen bijna unaniem voor de fusie.

Sinds 2011 hadden beide kerken al een gezamenlijk benoemde kerkelijk werker, en drie jaar geleden benoemden ze samen een nieuwe fulltime predikant, ds. J.H. Verwaal. De kerkenraadsvoorzitters van de Gereformeerde Kerk te Bakkeveen en van de Hervormde Streekgemeente Opsterland Noord merkten in een interview op, dat ze proberen in de verschillende kerken iets van de eigenheid te bewaren. Zo preekt de predikant in de hervormde kerk in Ureterp in toga, omdat men dat daar gewend is, en in Bakkeveen gewoon in colbert. De gereformeerden in Bakkeveen op hun beurt hebben bijvoorbeeld de traditie om in de Kerstnacht een wandeling door het dorp te maken, die in de kerk eindigt.

De Gereformeerde Kerk te Bakkeveen aan de Tsjerkewâl telde in 2015 ongeveer 325 leden, de Hervormde Streekgemeente Opsterland Noord ongeveer 400. Het aantal geregelde kerkgangers waarop men in de kerkdiensten van de nieuwe Protestantse Gemeente It Keningsfjild kan rekenen is momenteel ongeveer 150 tot 200.

De kerkelijke goederen.

De gerefoirmeerde kerk De Mande te Bakkeveen (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).
De gereformeerde kerk De Mande te Bakkeveen (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).

De fusiegemeente ‘It Keningsfjild’ bracht alle bezittingen van de beide partners bij elkaar. Daarbij gaat het om drie begraafplaatsen en drie kerkgebouwen: de gereformeerde kerk De Mande in Bakkeveen, de Piterkerk in Ureterp en de hervormde kerk in Siegerswoude. De eerste zondag van de maand zijn er gezamenlijke diensten, ’s zomers in de gereformeerde kerk De Mande te Bakkeveen, ’s winters in de Piterkerk in Ureterp en incidenteel in de hervormde kerk van Siegerswoude. Ook bezit de gemeente nog zo’n 25 hectare land, uit de opbrengst waarvan de diaconie jaarlijks ongeveer 20.000 euro ontvangt.

De kerkgebouwen, de eigen predikant en de kerkelijk werker vormen een flinke last op de kerkelijke begroting. Jaarlijks heeft de nieuwe protestantse gemeente een klein tekort, maar dat kan door reserves worden opgevangen. ‘De komende jaren zullen we bekijken hoe we dit structureel moeten oplossen’.

De Gereformeerde Kerk De Mande.

De Gereformeerde Kerk De Mande in Bakkeveen werd op 21 juni 1959 geïnstitueerd vanuit de Gereformeerde Kerk te Duurswoude (Frl). Bakkeveen was in die tijd behoorlijk ‘rood’, maar er kwamen steeds meer gereformeerden wonen. In 1931 was in Bakkeveen al een gereformeerd evangelisatielokaal gebouwd. Daar werden jarenlang samenkomsten gehouden en ook nog enige tijd na de instituering van de Gereformeerde Kerk te Bakkeveen werden er kerkdiensten gehouden.  Maar in 1961 werd de nieuwe gereformeerde kerk De Mande gebouwd en het jaar daarop in gebruik genomen. Voor de bouw was met aanbeveling van de Friese Particuliere Synode Zuid bij de Gereformeerde Kerken in dat deel van de provincie geld ingezameld. ‘Er gingen op zaterdag hele ploegen door de provincie van deur tot deur. Op zondag werd in die dorpen dan gecollecteerd voor onze kerk. De hulppredikant in die tijd, Foppe de Jong, kreeg veel mensen op de been: ‘De felste communisten metselden mee’.’

Van evangelisatiepost naar Gereformeerde Kerk Bakkeveen (1890-1959)