Gereformeerde (Johannes-) Kerk Leersum 50 jaar

Er komt t.z.t. ook een historische uitgave.

Op zaterdag 25 februari 2017 om drie uur bestaat de gereformeerde (PKN-) Johanneskerk aan de Lomboklaan te Leersum vijftig jaar. Kort daarvoor, op 1 januari 1967, was de Gereformeerde Kerk te Leersum al geïnstitueerd. Deze bestond onlangs dus ook vijftig jaar. Op zondag 5 februari 2017 zal in de Johanneskerk het jubileumjaar met een feestelijke kerkdienst worden geopend, waarin ds. Evelyn Noltus zal voorgaan.

De gereformeerde Johanneskerk te Leersum (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).
De gereformeerde Johanneskerk te Leersum (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).

Ter gelegenheid van de instituering van de kerk en de opening van het kerkgebouw worden  het hele jaar 2017 activiteiten georganiseerd die met het jubileum te maken hebben. Bij de over het hele jaar verspreide activiteiten wordt als uitgangspunt genomen dat alle leden van de Johanneskerk aan de feestelijkheden moeten kunnen deelnemen. Grotere evenementen worden met kleinere afgewisseld.

Het feestprogramma.

Op zondag  5 februari 2017 wordt de openingstentoonstelling van kunst gehouden: ‘Iedere kunstenaar c.q. gemeentelid, exposeert één van zijn/haar werken’. Vanaf zondag 12 februari zijn er door het hele jaar heen kleine tentoonstellingen van drie of vier gemeenteleden. De exposities variëren van acryl-, olieverf- en aquarelschilderijen tot keramiek, beeldhouwwerk, houtsnijwerk, quilts, borduursels, mixed media en foto’s.

Het programma vermeldt naast de al genoemde nog veel andere activiteiten. Woensdagmiddag 19 april 2017 wordt een bloesemtocht speciaal voor (oudere) gemeenteleden gehouden, en op zondagmiddag  23 april 2017 is er een reünie om ook ‘oud’-gemeenteleden bij het jubileum te betrekken.

Op zondag 11 juni 2017 worden o.a. een klompentocht, een workshop schilderen en/of boetseren voor de basisschooljeugd en een filmvoorstelling gehouden. Verder is men van plan op een nog nader aan te geven datum een workshop ‘Bijbels koken’ te organiseren, terwijl in september 2017 een sportieve activiteit voor jongeren vanaf 12 jaar zal worden georganiseerd.

Op zondagmiddag 8 oktober 2017 staat een theatergroep uit Assen op het programma om een chassidische voorstelling te geven: theater over de Thora, joodse tradities en muziek door de klezmerband “Mesjogge”.

De afsluiting van het jubileumjaar vindt plaats 18 november 2017, met een feestavond voor alle gemeenteleden.

Overigens werd ons meegedeeld dat ook wordt gewerkt aan een historische uitgave betreffende de kerk van Leersum. We zullen u daarvan op de hoogte houden.

De Gereformeerde Kerk te Leersum.

Ds. L. Zwaan.
Ds. L. Zwaan.

Aanvankelijk vielen de gereformeerden te Leersum onder het herderlijk opzicht van de Gereformeerde Kerk te Amerongen,  die als Doleantiegemeente op 13 januari 1888 werd geïnstitueerd. Tijdens het predikantschap van ds. L. Zwaan (*1932), die vanaf 31 augustus 1957 predikant van Amerongen en Leersum was, kwam het tot de instituering van de zelfstandige Gereformeerde Kerk te Leersum. Vanaf 1915 was de Kerk van Amerongen vrijwel onafgebroken (vrij) sterk gegroeid. Vooral  rond 1955 zette de groei zeer sterk door. De predikant kreeg dus te maken met een steeds grotere gemeente, zowel in Amerongen als in Leersum. Het werd steeds moeilijker alle leden geregeld te bezoeken, ook al nam de kerkenraad veel werk van hem over.

De predikant kreeg echter de beschikking over een bromfiets (‘zijn voorgangers hadden zich moeten behelpen met de benenwagen of met een fiets’), en ‘vloog als een volleerd crossfietser door zijn gemeente heen’, waaraan hij zijn bijnaam ‘het Vliegend Evangelie’ dankte. De gemeenteleden uit Leersum gingen zondags twee maal naar de gereformeerde kerk ‘De Ark’ in Amerongen; op de fiets of met een eigen kerkbusje.

Geïnstitueerd

In Leersum, dat tachtig jaar lang onderdeel van de Gereformeerde Kerk te Amerongen uitmaakte,  leefde al in het begin van de jaren ’60 de wens om in Leersum een zelfstandige Gereformeerde Kerk te stichten. De kerkenraad van Amerongen kon dat begrijpen  en steunde dit streven zoveel mogelijk. ‘Ds. Zwaan, als de kapitein van het schip, zorgde dat dit alles in goede banen werd geleid’. Zo werd in Leersum per 1 januari 1967 de Gereformeerde Kerk te Leersum geïnstitueerd.

De kerkbouw.

Een aanwinst...
Een aanwinst…

Natuurlijk moest ook een eigen kerk gebouwd worden. Aan de Lomboklaan werd een stuk grond verkregen, dat onder meer gefinancierd werd door allerlei acties te houden. De kerk werd ontworpen door het architectenbureau G. Steen en Tuinhof te Leeuwarden en Vlissingen. De bouw begon in 1966. De eerste steen werd gelegd door de heer J.C. Alberts, de oudste van de uit 328 leden bestaande Gereformeerde Kerk. Op 25 februari 1967 werd de kerk in gebruik genomen. De naam Johanneskerk werd gekozen naar aanleiding van een prijsvraag. In 1979 werd de kerk vergroot met een aangebouwde zaal met keuken.

Het kerkgebouw kreeg ook de beschikking over een tweeklaviers orgel met pedaal, dat in 1969 gebouwd werd door de fa. Fonteijn en Gaal uit Amsterdam/Rotterdam. Het instrument werd dertig jaar later gerestaureerd en uitgebreid door de fa. A. Nijsse en Zoon uit Oud-Sabbinge.

Het interieur van de Johanneskerk in 2008 (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).
Het interieur van de Johanneskerk in 2008 (foto: Reliwiki, Andre van Dijk).

Een eigen predikant.

De predikant, ds. Zwaan, kreeg het door de instituering van de zelfstandige kerk in Leersum echter niet makkelijker, want hij was nu predikant van twee kerken: die van Amerongen en Leersum, wat niet alleen ‘meer kerkenraadsvergaderingen’ ten gevolge had. De predikant naderde echter zijn emeritaat en nam op 12 augustus 1969 afscheid van beide kerkenraden en op 31 augustus van beide gemeenten.

De Gereformeerde Kerk te Leersum had in 1967 ongeveer 330 leden. Aanvankelijk groeide de Gereformeerde Kerk van Leersum flink, zodat het ledental in 1977 ongeveer 580 bedroeg. Daarna trad een geleidelijke daling van het ledental in, tot 340 leden nu.

De ledentallen van de Gereformeerde Kerk te Leersum tussen 1967 en 2017.
De ledentallen van de Gereformeerde Kerk te Leersum tussen 1967 en 2017.

In 1969 kreeg de nieuwe kerk haar eerste ‘eigen’ predikant: ds. P.M. Brouwer (1915-1986) van Staphorst-Rouveen, die er ongeveer twee jaar dienst deed.

Bronnen onder meer:

G.J. van Barneveld en H.A. Blok, Gereformeerde Kerk Amerongen/Elst 1888-1988. Amerongen, 1988

Website Johanneskerk te Leersum