Het voormalige gereformeerde kerkje aan de Hoofdstraat 43 in het Groningse Nieuwolda staat weer te koop, nadat daar bijna zesentwintig jaar geleden de laatste kerkdienst gehouden werd.

Hoe het begon…

Het verhaal van de Afgescheidenen in Nieuwolda begon eigenlijk in 1845, toen zich een aantal in Nieuwolda woonachtige gemeenteleden afscheidde van de Christelijke Afgescheidene Gemeente in het naburige, ten zuiden van Nieuwolda gelegen Midwolda. Ze voegden zich bij de Christelijke Afgescheidene Gemeente te Woldendorp, die daar op 20 juli van hetzelfde jaar geïnstitueerd was. De reden van de ‘overstap’ was, dat Woldendorp dichter bij Nieuwolda lag dan Midwolda.

Het aantal Afgescheidenen in Nieuwolda werd gestaag groter. Vermoedelijk al kort vóór 1875 werd in Nieuwolda aan het Termuntenzijldiep en gelegen aan de Hoofdstraat nummer 43 ‘een lokaaltje ingericht’ om in het dorp het evangelie te brengen ‘door er sommige leeraren te laten prediken’. Hoewel het een eenvoudig kerkje was, werd het gebouwd op een behoorlijk ruim bemeten terrein van 1612 m², de voorgevel een eindje verwijderd van de straatweg, en voorzien van glas-in-loodramen in de voor- en zijgevels, terwijl de zoldering in het interieur uitgevoerd in de vorm van een gebogen dakconstructie.

Het duurde tot 7 december 1884 tot de eerste predikant intrede deed in de persoon van ds. J. Bruin (1857-1923). Achtereenvolgens werden meerdere predikanten beroepen, die soms slechts enkele jaren, maar enkele keren ook (een veel) langere tijd aan de kerk van Nieuwolda verbonden waren. De predikantenlijst van Nieuwolda vermeldt verscheidene predikanten die in combinatie met de kerk van Woldendorp beroepen werden, voor het eerst van 1898 tot 1933 – tijdens het predikantschap van ds. H.T. Hoeksema (1859-1955) – en later vanaf 1962 tot 1994; vanaf 1988 werd de Gereformeerde Kerk te Nieuwolda bediend door predikanten in samenwerking met enkele hervormde gemeenten uit de omgeving.

Op 22 februari 1998 werd in het kerkje van Nieuwolda de laatste kerkdienst gehouden. Het kerkgebouw werd vervolgens afgestoten. De hervormden en gereformeerden van Nieuwolda gingen samen op weg en de hervormde kerk werd de PKN-kerk.

De kerk weer in de verkoop (2024).

De gereformeerde kerk kwam dus leeg te staan. Eerst gebruikte een rijwielwinkel de kerk tijdelijk als opslag, en later werd het vroegere bedehuis verkocht aan een kunstenares en “verbouwd” door een binnenhuisarchitect. De kerk is tot nog toe atelier en galerie, maar wordt dus nu te koop gezet. Er is de mogelijkheid het pand te bekijken. Het orgel is trouwens verdwenen en de galerij is niet origineel. De vraagprijs is € 199.000.

Zoals opgemerkt heeft het kerkje een tuin van behoorlijke afmetingen en ligt het vrij van de openbare weg, met aan de voorzijde een flinke parkeerplaats. De kerkruimte omvat ongeveer 110 m².

• Zeer binnenkort beschrijven we de geschiedenis van de Gereformeerde Kerk te Nieuwolda aan de hand van enkele korte verhalen.