De gereformeerde ‘Detakerk’ in Enschede werd in 2012 buiten gebruik gesteld.

De als huurwoningen bedoelde veertien in de voormalige, monumentale gereformeerde Detakerk aan de H.B. Blijdensteinlaan in Enschede gebouwde appartementen worden nu verkocht. De prijs van het eerste appartement dat in de verkoop komt, bedraagt volgens de berichten ongeveer € 365.000.

De projectontwikkelaar denkt dat kopers van de appartementen ‘vallen’ voor het historische karakter van het bijzondere gebouw. De oorspronkelijke sfeer van de kerk ‘wil men zoveel mogelijk terugbrengen in de appartementen’. De appartementen worden ‘hoogwaardig’ genoemd; ze beschikken allemaal over een privétuin, een parkeerplaats, vloerverwarming, een warmtepomp, enzovoort.

De Detakerk te Enschede (1950-2012).

De eerste steen voor de grote Detakerk werd op 8 oktober 1949 gelegd door ds. H. Volten (1902-1966), die van 1945 tot 1950 aan de Gereformeerde Kerk van Enschede verbonden was. Hij spande zich bijzonder in om tot de bouw van de nieuwe kerk te komen. De kerk werd gebouwd omdat na de ‘Vrijmaking’, de kerkstrijd die in 1944 leidde tot een kerkscheuring binnen de Gereformeerde Kerken, de bouw van een nieuwe kerk noodzakelijk was (de gereformeerde Oosterkerk aan de Wilhelminastraat kwam namelijk in handen van de ‘vrijgemaakte kerk’).

De gereformeerde gemeenteleden brachten voor de bouw van hun nieuwe bedehuis grote offers, zodat door gezamenlijke inspanning de bouw mogelijk werd. De kosten bedroegen fl. 250.000. De naam, DETA, werd gekozen door de beginletters van de slotbede van het Onze Vader – Doxa Eis Tous Aionas (‘Heerlijkheid tot in eeuwigheid’) achter elkaar te plaatsen, achter de aanduiding dat de kerk een ‘gereformeerde kerk’ was.

Op 22 oktober 1950 werd in de hoge kerkzaal van de Detakerk aan de H.B. Blijdensteinlaan 30 de eerste kerkdienst gehouden. Pas zes jaar later werd het Willem van Leeuwen orgel in de kerk geplaatst. Door de goede akoestiek van de kerkzaal was de kerk zeer geschikt voor het houden van orgelconcerten.

Na enkele tientallen jaren besloot de kerkenraad tot de bouw van een nieuw bijgebouw, De Schakel geheten. Dit was nodig om de vele vergaderingen en andere bijeenkomsten onderdak te kunnen geven. De Schakel werd in augustus 1987 in gebruik genomen.

Niet lang daarna kreeg ook de kerkzaal kreeg een flinke beurt. In 1991 vond namelijk een grote renovatie plaats van het plafond en van het liturgisch centrum. Afgezien van een flinke verfbeurt kreeg ook de inrichting van de kerkzaal aandacht.

Samen-op-Weg.

Intussen was de samenwerking tussen de gereformeerde Detakerk en de hervormde Oosterkerk aan de Oostburgweg zover gevorderd dat de kerkenraad besloot de beide wijken op 1 december 2001 tot één Samen-op-Weg wijkgemeente te maken. De gereformeerde Detakerk werd aangewezen als kerkgebouw van de nieuwe wijkgemeente. De hervormde Oosterkerk werd buiten gebruik gesteld.

Op 30 december 2005 vormden de Gereformeerde Kerk en de Hervormde Gemeente samen De Protestantse Gemeente te Enschede. De Detakerk was nu dus een van de protestantse kerkgebouwen in de stad.

De Detakerk gaat dicht (2012).

Enkele jaren later volgde door het teruglopende ledental van de protestantse gemeente een nieuw samengaan, en wel van de Detakerk en de hervormde Opstandingskerk. Vanaf april 2009 kerkte men enkele jaren om-en-om in beide kerk kerkgebouwen, maar op 21 oktober 2012 werd in de gereformeerde Detakerk de laatste dienst gehouden. “De gemeenteleden liepen met een brandende kaars in de handen de kerkzaal uit. De warmte van de gemeenschap nemen we mee”.

Translation into English:

Rental Apartments in the Detakerk Are Being Sold.

The Detakerk in Enschede was taken out of use in 2012.
Fourteen apartments that had been created as rental units inside the former monumental ‘gereformeerde’ Detakerk in Enschede are now being sold. The price of the first apartment to go on the market is approximately €365,000.

The project developer suggests that buyers of the apartments are “taken in” by the historic character of the remarkable building. They aim to “bring back as much as possible of the church’s original atmosphere in the apartments.” The apartments are described as “high-quality”; each of them has a private garden, a parking space, underfloor heating, a heat pump, and so on.

The Detakerk in Enschede (1950–2012).

The foundation stone for the large Detakerk was laid on 8 October 1949 by Rev. H. Volten (1902–1966), who served the ‘Gereformeerde’ Church of Enschede from 1945 to 1950. He made a special effort to bring about the construction of the new church. The church was built because, after the “Vrijmaking” (“Liberation”), the church conflict that in 1944 led to a schism within the ‘Gereformeerde’ Churches, a new church building became necessary (the ‘gereformeerde’ Oosterkerk on Wilhelminastraat had come into the hands of the “Liberated Church”).

The ‘gereformeerde’ congregation made significant sacrifices for the construction of their new house of worship, making the building of the church possible through their joint efforts. The costs amounted to 250,000 guilders. The name DETA was formed by placing the initial letters of the closing petition of the Lord’s Prayer — Doxa Eis Tous Aionas (“Glory forever and ever”) — after the indication that the church was a ‘gereformeerde’ one.

On 22 October 1950, the first church service was held in the high sanctuary of the Detakerk at H.B. Blijdensteinlaan 30. Only six years later was a Willem van Leeuwen organ installed. Thanks to the good acoustics of the sanctuary, the church was very suitable for organ concerts.

After several decades, the church council decided to build a new annex, called De Schakel (“The Link”), which was needed to accommodate the many meetings and other gatherings. De Schakel was put into use in August 1987. Not long afterward, the sanctuary also received a major overhaul. In 1991, a major renovation of the ceiling and the liturgical center took place. Besides a substantial fresh coat of paint, the interior furnishings of the sanctuary also received attention.

Together on the Way.

Meanwhile, cooperation between the ‘gereformeerde’ Detakerk and the ‘Hervormde’ Oosterkerk had progressed to the extent that the church council decided to form the two districts into a “Together-on-the-Way” district congregation as of 1 December 2001. The ‘gereformeerde’ Detakerk was designated as the church building of the new district congregation.

On 30 December 2005, the ‘Gereformeerde’ Church and the ‘Hervormde’ Congregation together formed the Protestantse Gemeente te Enschede (Protestant Congregation of Enschede). The Detakerk was therefore now one of the Protestant church buildings in the city.

The Detakerk Closes (2012).

Several years later, due to declining membership in the Protestant Congregation, another merger followed, this time between the Detakerk and the Hervormde Opstandingskerk. Starting in April 2009, services were held alternately in both church buildings for several years, but on 21 October 2012 the last service was held in the ‘gereformeerde’ Detakerk. The congregants left the sanctuary carrying a lit candle. ‘We take the warmth of the community with us’.