Inleiding.

De heer Arie Verhoeven van het Historisch Genootschap te Hendrik-Ido-Ambacht schreef in De Kombinatie Hendrik-Ido-Ambacht van 26 augustus 2017 een verhaal over het ontstaan van de bibliotheek in het Zuid-Hollandse Hendrik-Ido-Ambacht, getiteld Ambachtse Vertellingen. We nemen het betreffende artikel hieronder (met toestemming) over.

door Arie Verhoeven.

De geschiedenis van de bibliotheek van Hendrik-Ido-Ambacht gaat terug tot enkele jaren vóór de oorlog. Het initiatief lag bij de evangelisatiecommissie van de Gereformeerde Kerk aan de Paulusweg.

Alleen christelijke boeken waren in de bibliotheekcollectie opgenomen. Bovendien waren de boeken aanvankelijk allemaal geschonken. Bedoeld werd de jeugd christelijke lectuur te verschaffen. Waarschijnlijk hadden de eerste activiteiten vanuit het kerkgebouw plaats. Maar al gauw verhuisde het boekenbestand naar een woning aan de Paulusweg (tegenwoordig Paulusweg 30) van de familie J. Mels, die de achterkamer hiervoor beschikbaar stelde.

Kort na de oorlog verhuisde de groeiende boekenvoorraad gedurende enige tijd naar de schoenmakerij van Breems aan de Veersedijk. Men zal daar niet zo lang gezeten hebben want in 1950 vroeg de ‘Centrale Evangelisatie Commissie van de Gereformeerde Kerk’ aan het gemeentebestuur een bouwvergunning om een klein houten gebouwtje neer te mogen zetten aan de Veersedijk 25b, naast de toenmalige winkel van de Coöperatie (later taxi Van Wingerden).

Dit gebouwtje, waarvan tot nu toe geen foto’s zijn gevonden, heeft zo’n zes jaar dienst gedaan. In het gemeentelijk archief treffen we vervolgens een bouwvergunning aan, aangevraagd door de ‘Bibliotheekcommissie van de Gereformeerde Kerk’, om het gebouwtje te verplaatsen (en iets groter te maken) naar de Emmasingel, achter de boerderij van A. de Koning aan de Paulusweg. De zwerftocht van het boekenbestand was echter nog lang niet ten einde.

Een nieuwe mijlpaal in de lokale bibliotheekgeschiedenis was de oprichting in 1963 van de ‘Stichting Christelijke Openbare Bibliotheek Hendrik-Ido-Ambacht’ die de opvolger werd van de Bibliotheekcommissie van de Gereformeerde Kerk. In die stichting werkten alle zeven protestantse kerkgenootschappen van ons dorp samen. De uitdrukking “samen sterk” bleek ook hier z’n vruchten af te werpen, want in 1964 kreeg Ambacht de beschikking over een royale bibliotheek aan de P.C. Hooftsingel. Als gevolg van de groei van de burgerlijke gemeente in de jaren ’60 maakte de bibliotheek daar een explosieve groei door. Daarom werd het oppervlak in 1969 door een ingrijpende verbouwing ongeveer verdubbeld.

Het semi-permanente gebouw bleek niet van duurzame materialen te zijn gebouwd, want begin jaren ’80 ging de kwaliteit van het gebouw behoorlijk achteruit. Daarom werd in 1985 in principe besloten dat er een nieuwe locatie voor de bibliotheek moest komen. Enkele jaren daarvoor was er een pittige discussie over de christelijke grondslag van de bibliotheek. Enkele Ambachters spraken van een censuur op bepaalde niet-christelijke boeken. Ze dreigden met de oprichting van een aparte neutrale bibliotheek. Uiteindelijk werd besloten de christelijke bibliotheek om te zetten in een algemene bibliotheek.

In 1987 verliet de bibliotheek de P.C. Hooftsingel en kreeg (tijdelijk) onderdak in het nieuwe gemeentehuis aan de Weteringsingel/Hoge Kade. In 1997 verhuisde de bibliotheek naar haar huidige locatie in Cascade.