Nieuw boek over honderdjarige Opstandingskerk te Woerden.
Ter gelegenheid van het honderdjarig bestaan van de gereformeerde Opstandingskerk aan de Wilhelminaweg in Woerden is een gedenkboek uitgegeven. De Opstandingskerk werd op 14 juni 1924 in gebruik genomen.
Natuurlijk besteden we in juni 2024 uitvoerig aandacht aan het honderdjarig bestaan van het kerkgebouw, maar een korte bespreking van het gedenkboek is hier op haar plaats. De deskundige auteur van het boek is de heer G. van Oudenallen.
De Gereformeerde Kerk te Woerden ontstond in 1892 door de plaatselijke Vereniging van de kerken uit Afscheiding en Doleantie. Daaruit kwam in 1924 dus de Opstandingskerk voort, die een kleinere kerk verving; dat kerkgebouwtje stond tussen de Willemshof en de Molenstraat en werd in 1888 in gebruik genomen. Aan die oude Dolerende kerk wordt in het nieuwe boek ruimschoots aandacht besteed, onder meer in de vorm van de herdruk van een aantal interessante artikelen. Ook zijn allerlei foto’s van (onderdelen van) dat kerkje opgenomen, inclusief een latere interieurfoto, toen de oude kerk als garage dienst deed.
Op pagina 25 begint een uitvoerig verhaal betreffende de Opstandingskerk, waarover het boek uiteindelijk handelt, de kerk aan de Wilhelminaweg die nu honderd jaar bestaat. Bouwtekeningen, oude (officiële) documenten met betrekking tot de kerkbouw, foto’s van de eerstesteenlegging op 26 september 1923 en andere afbeeldingen, zoals van de marmeren plaat, die in het voorportaal van de hoofdingang herinnert aan de eerstesteenlegging door de bekende ds. J.W. Gunst (1858-1941). Deze was daar van 1894 tot zijn emeritaat in 1926 predikant. Een uitvoerig verslag van de eerste dienst op 12 juni 1924 vermeldt vele bijzonderheden over die gedenkwaardige gebeurtenis.
In het boek wordt ook uitvoerig aandacht besteed – opnieuw mede aan de hand van allerlei foto’s en documenten – aan de opening van het Christelijk Militair Tehuis in de gereformeerde kerk, dat begin september 1939 geopend werd. Zelfs werd het blaadje ‘Contact met Woerden’ uitgegeven, met als doel contact te onderhouden met ‘onze jongens overzee’.
In het boek wordt voorts de uitbreiding van de gaanderij in 1948 besproken (ook de maatregelen die genomen werden ter handhaving van de orde op de galerij komen ter sprake…!), het orgel en de orgeltrapper, bijzondere diensten en het kerkzegel. De naamgeving – nadat de tweede gereformeerde kerk in februari 1967 in gebruik genomen werd – leverde de namen ‘Opstandingskerk’ en ‘Kruiskerk’ op, die nog steeds beide als gereformeerd kerkgebouw gebruikt worden.
Een groot deel van het boek handelt over ‘In- en rondom de kerk’. Vele foto’s en interessante beschrijvingen geven een goed overzicht van talloze vermeldenswaardige gebeurtenissen. Zoals die auto die in september 1994 het gietijzeren hek van de kerk ramde; de regelmatig uitgevoerde grote schoonmaak; de restauratie van de kerkramen; de kapconstructie; het doopvont uit 1925; verschillende vormen van collecteren (tijdens de avondmaalsvieringen werden tinnen collecteschaaltjes gebruikt) en wat al niet meer komen aan de orde.
Hetzelfde geldt voor ‘Beeld en geluid’; de toren; de uitbreiding en verbouw van het zalencomplex en het Arendsnest in 1959. De grote verbouwing van het zalencentrum in 2011 wordt uitvoerig toegelicht aan de hand van foto’s en tekst, terwijl een groot aantal foto’s met bijbehorende beschrijvingen vervolgens het kerkelijk verenigingsleven in beeld brengen, compleet met de prachtige verenigingsvaandels van weleer en vele documenten.
Het boek besluit met allerlei activiteiten die in de Opstandingskerk plaatsgevonden hebben: een musical (2014), een startzondag (2015), een Ladiesday (2022), de Koeienmarkt, en de opening van het House of Hope in Woerden, dat op initiatief van meerdere Woerdense kerken in april 2022 de deuren opende als ontmoetingsplek in de Opstandingskerk waar vluchtelingen uit Oekraïne en andere landen terecht kunnen. Een lijst van predikanten en organisten en enkele pagina’s met ‘Weetjes’ besluiten het boek.
Al met al…
Het nieuwe gedenkboek zit prima in elkaar. Het besteedt niet alleen aandacht aan vroeger, maar ook aan het heden, waardoor de lezer een indringend beeld krijgt van de Opstandingskerk en het kerkelijk leven in het kerkgebouw. Zowel de tekstuele inhoud als de opmaak en de uitvoering met de stevige omslag, het geheel gedrukt op mooi glad papier en verluchtigd met talloze zwartwit- en (vooral) kleurenfoto’s, dat alles staat garant voor een uitstekend boek dat de gereformeerde Opstandingskerk in Woerden in (wat ons betreft) brede vogelvlucht beschrijft.
- G. van Oudenallen, 100 jaar Gereformeerde Opstandingskerk van Woerden in vogelvlucht, 1924-2024, uitgave van de kerkenraad van De Gereformeerde Kerk te Woerden, 2023, 150 pagina’s, stevige omslag. veel illustraties. De eerste druk is uitverkocht. Een beperkte tweede druk is beschikbaar, die besteld kan worden voor € 27 (incl. verpakkings- en verzendkosten). Inlichtingen en bestellingen via: gvanoudenallen@casema.nl
Translation into English:
The article titled “Opstandingskerk Woerden in wijde vogelvlucht” discusses the centenary celebration of the Reformed (‘Gereformeerde’) Opstandingskerk in Woerden, Netherlands. To commemorate its hundredth anniversary, a commemorative book has been published. The Opstandingskerk was inaugurated on June 14, 1924, and the book serves as a tribute to its rich history and significance in the community.
Authored by Mr. G. van Oudenallen, the archivist of the Reformed (Gereformeerde) Church in Woerden, the book delves into the origins of the church, which emerged from the local Association of Churches stemming from the Separation and Doleantie movements in 1892. The Opstandingskerk replaced a smaller church building erected in 1888, situated between Willemshof and Molenstraat, which is extensively covered in the book through articles and photographs.
The narrative in the book focuses on the Opstandingskerk itself, detailing its construction, architectural plans, and significant events such as the laying of the cornerstone by renowned preacher Rev. J.W. Gunst in 1923 and the inaugural service in 1924. Moreover, it sheds light on the church’s role during historical moments, such as serving as a Christelijk Militair Tehuis (Christian Military Home) during World War II, aiming to maintain contact with soldiers abroad.
Throughout the book, attention is also given to various aspects related to the church’s infrastructure and activities. This includes expansions, renovations, the church organ, special services, the church seal, and the naming conventions following the construction of a second Reformed (Gereformeerde) church in 1967. The book extensively covers events in and around the church, capturing moments like accidents, maintenance, restoration efforts, and community initiatives like the House of Hope, a meeting place for refugees established in 2022.
The book concludes by highlighting contemporary activities held in the Opstandingskerk, such as musical performances, start Sundays, community outreach events, and the House of Hope initiative. Additionally, it provides lists of pastors and organists who served at the church and includes trivia pages. The book’s comprehensive approach not only delves into the church’s past but also presents its present-day relevance, offering readers a vivid portrayal of the Opstandingskerk and its role in the local community.
With its well-structured content, high-quality production, and a plethora of black-and-white and color photographs, the commemorative book serves as an excellent resource documenting the history and ongoing vitality of the Reformed (Gereformeerde) Opstandingskerk in Woerden. Through its pages, readers are taken on a journey through the church’s evolution, illustrating its significance in the community over the past century.