De oude gereformeerde kerk aan de Kerkstraat in Monnickendam – die in 1966 buiten gebruik gesteld werd door nieuwbouw elders – staat voor € 850.000 te koop.
Sinds de buitengebruikstelling in 1966 werd de kerk bewoond en door de bewoner ingericht als bewaarplaats van heiligenbeelden. Omdat de bewoner onlangs overleed kwam de voormalige kerk te koop te staan. De kerk is van binnen en van buiten verwaarloosd, maar de bouwkundige staat is goed, zegt de makelaar.
Hoe de kerk er kwam.
De Gereformeerde Kerk te Monnickendam werd op 10 juli 1889 geïnstitueerd vanuit de Doleantie als ‘Nederduitsche Gereformeerde Kerk’. Aanvankelijk kerkte men in particuliere woningen, en vanaf 1889 in een klein (gekocht en als kerk aangepast en ingericht) gebouwtje in de Kerkstraat, maar toen de eerste predikant, ds. U. Faber (1862-1946) op 2 november 1894 intrede deed merkte men al gauw dat de kerk vergroot of vervangen zou moeten worden. Het resultaat van de vergadering van manslidmaten was nieuwbouw op een aan de kerk geschonken stuk grond aan de Schoolsteeg (later Schoolstraat genoemd).
De kerk gebouwd.
De kerkenraad besloot dus tot nieuwbouw en de Vereeniging ‘De Kerkelijke Kas’ – die namens de kerkenraad de stoffelijke zaken van de kerk behartigde – vroeg een bouwvergunning aan, die op 10 juli 1894 afgegeven werd. Aan Trijntje Sluis viel de eer te beurt ‘de eerste steen’ voor de nieuwe kerk te leggen op 25 september 1894. De tekst op de gedenksteen vermeldde als tekst Ezra 3 vers 11: “En zij zongen bij beurten, met den HEERE te loven en te danken, dat Hij goed is, dat Zijn weldadigheid tot in eeuwigheid is over Israël. En al het volk juichte met groot gejuich, als men den HEERE loofde over de grondlegging van het huis des HEEREN“.
De kerk in gebruik genomen.
De nieuwe kerk aan de zeer smalle Schoolsteeg kon al op 19 december 1894 in gebruik genomen worden, in een kerkdienst die onder leiding stond van ds. Faber. Zijn preek bij die gelegenheid was naar aanleiding van psalm 126 de verzen 1 tot 4 (waar het ging over ‘de wonderbare verlossing van het volk Israël uit de Babylonische ballingschap, biddende dat Hij Zijn werk volbrengen wil’): “Als de HEERE de gevangenen Sions wederbracht, waren wij gelijk degenen die dromen. Toen werd onze mond vervuld met lachen, en onze tong met gejuich; toen zeide men onder de heidenen: De HEERE heeft grote dingen aan dezen gedaan. De HEERE heeft grote dingen bij ons gedaan; dies zijn wij verblijd. O HEERE, wend onze gevangenis, gelijk waterstromen in het zuiden“.
Opstandingskerk (1966).
In 1966 werd de kerk buiten gebruik gesteld en werd op 28 oktober dat jaar de nieuwe gereformeerde Opstandingskerk aan de Graaf Willemlaan 1 in gebruik genomen, die nog steeds dienst doet als protestantse kerk te Monnickendam.
Wat er nu met de oude kerk in de Schoolstraat gaat gebeuren is nog niet bekend. De kerk zelf is geen monument, maar de omgeving is beschermd stadsgezicht, waar de nieuwe eigenaar uiteraard rekening mee moet moet houden.
Translation into English:
Old Monnickendam gereformeerde kerk is being sold.
The old ‘gereformeerde kerk’ on Kerkstraat in Monnickendam – which was decommissioned in 1966 due to new construction elsewhere – is for sale for €850,000.
Since its decommissioning in 1966, the church has been inhabited and the resident has arranged it as a storage place for religious statues. With the recent passing of the resident, the former church has been put up for sale. The church has been neglected both inside and out, but the structural condition is good, says the real estate agent.
How the church came to be.
The ‘Gereformeerde Kerk’ in Monnickendam was established on July 10, 1889, as a result of the Doleantie movement, as the ‘Nederduitsche Gereformeerde Kerk’. Initially, services were held in private homes, and from 1889 in a small building on Kerkstraat, which was purchased and adapted for use as a church.
However, when the first minister, Rev. U. Faber (1862-1946), was confirmed in office on November 2, 1894, it was soon realized that the church would need to be enlarged or replaced. The outcome of the meeting of church members was to build a new church on a piece of land donated to the church on Schoolsteeg (later renamed Schoolstraat).
Construction of the church.
The church council thus decided on new construction, and the Association ‘De Kerkelijke Kas’ – which managed the church’s material affairs on behalf of the church council – applied for a building permit, which was issued on July 10, 1894. Trijntje Sluis had the honor of laying ’the first stone’ for the new church on September 25, 1894. The text on the memorial stone cited Ezra 3 verse 11: “And they sang together by course in praising and giving thanks unto the LORD; because he is good, for his mercy endureth for ever toward Israel. And all the people shouted with a great shout, when they praised the LORD, because the foundation of the house of the LORD was laid.”
The church in use.
The new church on the very narrow Schoolsteeg was already in use on December 19, 1894, in a service led by Rev. Faber. His sermon on that occasion was based on Psalm 126 verses 1 to 4 (which concerned ’the marvelous deliverance of the people of Israel from the Babylonian exile, praying that He would complete His work’): “When the LORD turned again the captivity of Zion, we were like them that dream. Then was our mouth filled with laughter, and our tongue with singing: then said they among the heathen, The LORD hath done great things for them. The LORD hath done great things for us; whereof we are glad. Turn again our captivity, O LORD, as the streams in the south.”
Opstandingskerk (‘Resurrection Church’) (1966).
In 1966, the church was decommissioned, and on October 28 of that year, the new gereformeerde ‘Opstandingskerk’ at Graaf Willemlaan 1 was inaugurated, which still serves as a Protestant church in Monnickendam. What will happen to the old church on Schoolstraat is not yet known. The church itself is not a monument, but the surroundings are a protected cityscape, which the new owner will naturally have to take into account.