Onlangs herdacht de protestantse gemeente te Echtenerbrug – Oosterzee in Friesland het feit dat men honderd jaar kerkte in twee gereformeerde kerkgebouwen aan de Duimstraat nummer 16.

Ter gelegenheid van dat heuglijke feit werd niet alleen een tentoonstelling gehouden met talloze foto’s uit de geschiedenis van de gemeente, maar werd enkele dagen geleden ook een gedenkboek uitgebracht dat die tentoonstelling nog eens dunnetjes overdoet.

In 132 pagina’s – bijeengebonden door een metalen draadbindrug – wordt een groot aantal foto’s gepubliceerd, meestal in kleur, over de geschiedenis en het gemeenteleven van de kerk in Echtenerbrug.

Gelukkig wordt ook ingegaan op de allervroegste historie van de kerk. Zo wordt een foto gepubliceerd van het uitgaan na de dienst in de allereerste gereformeerde kerk (in gebruik genomen in 1880 als evangelisatiegebouwtje) ook aan de Duimstraat, maar op een andere locatie dan de twee daarop volgende kerkgebouwen.

Eind december 1925 werd namelijk een nieuwe kerk gebouwd, omdat de gemeente groeide. Deze kerk brandde echter op 31 januari 1954 tot de grond toe af en daarom moest de kerkelijke gemeente een nieuwe kerk bouwen. Dat gebeurde op dezelfde plaats. Binnen een jaar stond de nieuwe kerk er, compleet met een eenentwintig meter hoge toren. Deze tegenwoordige kerk heet al jaren ‘Kruiskerk’.

Net als de tentoonstelling brengt dit boek “de rijke geschiedenis tot leven. Historische foto’s en krantenartikelen nemen ons mee door de hoogte- en dieptepunten, zoals de brand en de herbouw. Langzaam verschuift het verhaal naar hedendaagse, kleurrijke beelden die laten zien hoe de kerk zich heeft ontwikkeld tot een bruisende gemeenschap, die met haar tijd meegaat. Talrijke activiteiten maken de kerk tot een levendig middelpunt in de dorpsgemeenschap van Echtenerbrug en omstreken”,  zo wordt naar waarheid in het voorwoord van het boek opgemerkt.

Het boek is gedrukt op goed, glad papier, zodat de honderden foto’s – voorzien van korte bijschriften – goed tot hun recht komen. Uiteraard zijn deze beelden vooral voor de eigen gemeenteleden een waardevolle herinnering aan de geschiedenis van deze kerk, maar ook voor buitenstaanders staan er vele bijzonderheden in die interessant kunnen zijn. Zoals bijvoorbeeld de foto van de twee gedenkstenen die naast elkaar in de tegenwoordige kerktoren zijn ingemetseld: de ‘eerste steen’ die op 27 december 1924 gelegd werd door ds. H.Th. van Munster (1896-1973), en de ‘eerste steen’ die ter herinnering aan de brand in januari 1954 en ter herinnering aan de eerstesteenlegging voor de herbouw op 27 december 1954 door ds. R. Akkerman (1928-2020) werd geplaatst, precies dertig jaar na de eerstesteenlegging van de eerste kerk in de Duimstraat 16!.

Ook allerlei documenten, zoals krantenknipsels, bouwtekeningen, officiële akten, enz., passeren de revue. Al met al – zeker voor de gemeenteleden in Echtenerbrug! – een zeer waardevol kijk- en leesboek over de geschiedenis van de (sinds 1 april 2008) Protestantse Gemeente van Echtenerbrug-Oosterzee, maar natuurlijk vooral over die van de Gereformeerde Kerk te Echtenerbrug (1888-2008), die inderdaad hoogte- en dieptepunten meemaakte. Dat alles is nu duidelijk en blijvend in beeld gebracht.

• Jan Heida, Jeannet Bakker-Veldstra en Dini Wijdenes (red.), 100 jaar kerken aan de Duimstraat 16 Echtenerbrug. 1924-2024. Uitgave van de Protestantse Gemeente te Echtenerbrug-Oosterzee. Echtenerbrug, 2024, 132 pp., met talloze (meest kleuren-) foto’s; formaat A4, ingebonden in metalen draadbindrug.

Translation into English:

Picture and Reading Book About the Church in Echtenerbrug.

Recently, the Protestant Congregation in Echtenerbrug-Oosterzee, Friesland, commemorated the fact that they had worshipped for one hundred years in two ‘gereformeerde’ church buildings at Duimstraat number 16.

To mark this joyous occasion, not only was an exhibition held featuring numerous photographs from the history of the congregation, but a commemorative book was also published a few days ago, which essentially mirrors the exhibition.

In 132 pages—bound together with a metal wire binding—a large number of photographs, mostly in color, are published, showcasing the history and congregational life of the church in Echtenerbrug.

Fortunately, the book also delves into the earliest history of the church. For example, a photograph is included of people leaving the service in the very first ‘gereformeerde’ church (originally used as a small evangelization building starting in 1880), which was also located on Duimstraat but at a different site than the two subsequent church buildings.

At the end of December 1925, a new church was built to accommodate the growing congregation. However, this church was completely destroyed by fire on January 31, 1954, which meant that the congregation had to build a new church. This was done on the same site. Within a year, the new church was completed, featuring a twenty-one-meter-high tower. This present-day church has been known for years as the “Kruiskerk” (Cross Church).

Like the exhibition, this book “brings the rich history to life. Historical photos and newspaper articles take us through the highs and lows, such as the fire and the rebuilding. Gradually, the story shifts to modern, colorful images that show how the church has developed into a vibrant community that moves with the times. Numerous activities make the church a lively hub in the village community of Echtenerbrug and its surroundings,” as truthfully noted in the book’s foreword.

The book is printed on high-quality, smooth paper, ensuring that the hundreds of photographs—each accompanied by a short caption—are presented well. Naturally, these images serve as a valuable memory for the congregation members regarding the history of their church. However, even for outsiders, there are many interesting details included. For instance, there is a photograph of two commemorative stones embedded side by side in the present church tower: the “first stone” laid on December 27, 1924, by Reverend H.Th. van Munster (1896-1973) and the “first stone” placed to commemorate the fire in January 1954 and the first stone-laying for the rebuilding, which was done by Reverend R. Akkerman (1928-2020) on December 27, 1954—exactly thirty years after the first stone-laying of the first church at Duimstraat 16!

Various documents, such as newspaper clippings, architectural drawings, official deeds, and more, are also included. All in all—especially for the congregation members in Echtenerbrug c.a.!—this is a highly valuable picture and reading book about the history of what has been the Protestant Congregation of Echtenerbrug-Oosterzee since April 1, 2008. However, it primarily focuses on the ‘Gereformeerde’ Church in Echtenerbrug, which indeed experienced both highs and lows. All of this has now been clearly and permanently documented.

• Jan Heida, Jeannet Bakker-Veldstra, and Dini Wijdenes (editors), 100 Years of Churches at Duimstraat 16 Echtenerbrug. 1924-2024. Published by the Protestant Congregation of Echtenerbrug-Oosterzee. Echtenerbrug, 2024, 132 pages, with numerous (mostly color) photographs; A4 format, bound with a metal wire binding.