In zijn woonplaats Amstelveen is vrijdag 8 september 2017 op 92-jarige leeftijd theoloog en ethicus dr. Harry Kuitert na een kort ziekbed overleden.
Dr. Kuitert was vooral in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw invloedrijk in de Gereformeerde Kerken in Nederland (en daarbuiten), en stond mede aan de wieg van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), als een van ‘De achttien’, een groep van hervormde en gereformeerde theologen die tussen 1962 en 1965 in hun serie van drie boekjes (‘Van kerken tot kerk’, ‘Aanvaardt elkander’ en ‘Nieuw land’) opriepen tot het samengaan van De Gereformeerde Kerken in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk.
Harminus Martinus Kuitert werd op 11 november 1924 in Drachten geboren en heeft veel publicaties op zijn naam staan, met als vermoedelijk bekendste ‘Het algemeen betwijfeld christelijk geloof’ (1992). Hij was zijn tijd en geloofsgenoten ver vooruit met publicaties in de jaren tachtig over zelfmoord, zoals ‘Suicide: wat is er tegen? Zelfdoding in moreel perspectief’ en ‘Een gewenste dood. Euthanasie als moreel en godsdienstig probleem’. Een van zijn bekendste boeken in de jaren ’60 was echter ‘Verstaat gij wat gij leest?’ (Kampen, 1968, uitgegeven in de destijds opgeld doende én opzienbarende serie ‘Cahiers voor de gemeente’), waarin hij inging op de vraag of alles zoals het in de bijbel beschreven wordt, ‘letterlijk gelezen’ moest worden.
Hij stond uiteindelijk echter te boek als de theoloog die de Bijbel en God meer dan in twijfel trok. Door uitspraken als ’Al het spreken over boven, komt van beneden’ maakte hij zich weinig geliefd bij orthodoxe gelovigen. Dat het de mens is die bepaalt wat over God wordt gezegd, viel bij veel gelovigen ook niet in goede aarde. Anderen vonden in zijn uitspraken echter steun voor hun eigen gedachten.
Kuitert was gedurende ongeveer dertig jaar hoogleraar Ethiek en Dogmatiek aan de Vrije Universiteit te Amsterdam.
Bijna een jaar geleden verscheen een door godsdienstsocioloog Gert Peelen en schrijfster Petra Pronk geschreven biografie ‘Spreken over boven’. Deze titel verwees naar één van Kuiterts bekendste uitspraken: ‘Al het spreken over boven komt van beneden, ook als mensen zeggen dat het van boven komt’.
De uitvaart is donderdag op begraafplaats Zorgvlied in Amsterdam.
Harry Kuitert – door Wim Berkelaar
Scharendijke was niet klaar voor iemand als dominee Kuitert (video)