10 van de 13 dienstdoende kerken in Westerveld ‘in gevaar’

… maar “op middellange termijn [tot 2035] gaat alles goed” met gereformeerde kerken te Diever en Dwingeloo.

Onlangs werd door de Gemeente Westerveld in Zuidwest-Drenthe een onderzoeksrapport gepubliceerd betreffende de toekomstbestendigheid van de vijftien kerken in die gemeente.

De gereformeerde Kruiskerk te Diever.

Op het moment van het onderzoek waren dertien van die vijftien kerken in de Gemeente Westerveld in religieus gebruik: één kerk was namelijk ‘herbestemd’ en één kerk was ‘leegstaand’ c.q. ‘in transitie’. Van de kerken in religieus gebruik waren tijdens het onderzoek twee Rooms-Katholiek en elf protestants. Tien van de protestantse kerken zijn onderdeel van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN), één wordt gebruikt door de Hersteld Hervormde Kerk.

Welke kerken onderzocht werden.

De 15 onderzochte kerken in de gemeente Westerveld met vermelding van het aantal kerken per plaats.

De volgende kerken werden in het rapport onderzocht: in Diever de (hervormde) Pancratiuskerk en de (gereformeerde) Kruiskerk; in Dwingeloo de (gereformeerde) BrugEs Kerk en de (hervormde) St. Nicolaaskerk; de (hervormde) Clemenskerk te Havelte; de (hervormde) Eben Haëzerkapel in Leggeloo; de ‘gereformeerde kerk te Nijensleek; de hervormde kerk in Uffelte; de protestantse (voormalig hervormde) Johannes de Doperkerk in Vledder; de Hersteld Hervormde Eben Haëzerkapel in Vledderveen; de protestantse (voormalig hervormde) kerk in Wapserveen; het hervormde Koloniekerkje en de rooms-katholieke Heilige Johannes de Evangelist, beide in Wilhelminaoord; en tenslotte de rooms-katholieke St.-Andreaskerk en de hervormde Kapel Obadja, beide in Zorgvlied.

De gereformeerde kerk te Dwingeloo.

Analyse: Hoe zit het met de Gereformeerde Kerken?

In het rapport worden dus ook de drie in de gemeente Westerveld aanwezige gereformeerde kerken op hun ‘toekomstbestendigheid’ onderzocht. Wat de conclusies van het onderzoek ten aanzien van de ’toekomstbestendigheid’ van die drie Gereformeerde Kerken zijn, wordt overigens in het rapport niet met name genoemd, net zomin als de uitkomsten van het onderzoek voor de overige kerken met name genoemd worden.

Daarom analyseerde de redactie van GereformeerdeKerken.info de gegevens in het rapport en kwam voor wat betreft de drie in het rapport onderzochte Gereformeerde Kerken tot de volgende conclusies:

  • Alle ‘dienstdoende kerken’ mét een monumentale status: ‘bedreigd’ of in ‘risicozone’.

Allereerst: volgens de inventariserende overzichten op pagina 34 en op de pagina’s 58 tot en met 73 hebben elf van de vijftien onderzochte kerkgebouwen een rijks- of gemeentelijke monumentale status. Van op één (‘herbestemd’) kerkgebouw na wordt van al deze ‘monumentale’ kerkgebouwen op pagina 34 door middel van een oranje/rood symbool aangegeven dat de toekomstbestendigheid ‘bedreigd’ is of zich in de ‘risicozone’ bevindt.

  • Alle ‘dienstdoende kerken’ zónder een monumentale status: ‘op middellange termijn [tot 2035] gaat alles goed’.

Vier van de vijftien kerkgebouwen hebben dus geen monumentale status, maar één daarvan is ‘leegstaand c.q. in transitie’. Van de overige drie kerkgebouwen zonder monumentale status wordt door een groen symbool aangegeven dat daarmee ‘op middellange termijn alles goed’ gaat. Daarmee wordt bedoeld dat in 2035 die kerken naar verwachting nog als kerkgebouw dienst doen.

  • De Gereformeerde Kerken in Diever en Dwingeloo: ‘op middellange termijn [tot 2035] gaat alles goed’.

Tot die overige vier op pagina 34 met een groen symbool aangegeven kerkgebouwen (waarvan één ‘herbestemd’) zonder monumentale status behoren volgens het overzicht op de pagina’s 58 tot en met 73 ook de gereformeerde Kruiskerk in Diever en de gereformeerde BrugEs Kerk in Dwingeloo.

Als conclusie ten aanzien van de ’toekomstbestendigheid’ van de Kruiskerk in Diever en de BrugEs Kerk in Dwingeloo wordt in het rapport dus zonder ze bij name te noemen in feite gemeld dat met deze twee Gereformeerde Kerken ‘alles op middellange termijn goed gaat’. Daarmee wordt dus aangegeven dat deze kerken naar verwachting in elk geval tot 2035 nog dienst zullen doen als kerkgebouw.

De ‘gereformeerde kerk’ te Nijensleek.

De in 1935 in gebruik genomen gereformeerde kerk te Nijensleek, met pastorie (foto: GereformeerdeKerken.info).

Een apart verhaal is de in het rapport ook genoemde ‘gereformeerde kerk te Nijensleek’. Dit kerkgebouw is een gemeentelijk monument en als zodanig beschermd. Maar het gebouw is gelabeld met een oranje of rood symbool en bevindt zich als dienstdoend kerkgebouw dus in het ‘bedreigde‘ c.q. in het ‘risicogebied’.

Overigens is, wat het gereformeerde kerkgebouw in Nijensleek betreft, inmiddels bekend dat de Gereformeerde Kerk te Nijensleek in november 2020 gefuseerd is met de Hervormde Gemeente te Vledder. De kerkenraad van deze Protestantse Gemeente Vledder-Nijensleek heeft besloten dat beide kerken tot 1 januari 2024 open blijven, en dat in beide kerken diensten worden gehouden, veelal gezamenlijk, en één dienst per maand afzonderlijk. Daarna wordt bekeken welke kerk verder als protestantse kerk dienst zal doen.

Het rapport Kerkenvisie Westerveld >