Voormalig gereformeerde ‘Beatrixkerk’ uiteindelijk het enige protestantse kerkgebouw te Ede?

De kerkenraad van de Protestantse Gemeente te Ede heeft het ‘voorgenomen besluit’ kenbaar gemaakt om ‘vooralsnog’ drie van de vijf kerkgebouwen op termijn te sluiten.

De Protestantse Gemeente telt momenteel vijf kerkgebouwen: de van oorsprong hervormde Taborkerk, de destijds gezamenlijk door hervormden en gereformeerden gebouwde Open Hof, en drie van oorsprong gereformeerde kerken: de Beatrixkerk aan de Beatrixlaan, de kerk in de wijk Harskamp eveneens aan de Beatrixlaan, en de Noorderkerk aan de Amsterdamseweg (in deze opsomming blijkt overigens opnieuw de storende onvolledigheid van het Jaarboek 2020-2021 van de Protestantse Kerk in Nederland: daar wordt als kerkgebouw van de Protestantse Gemeente te Ede alleen de Beatrixkerk genoemd – al zal het daar in de toekomst misschien wel op uitdraaien).

In verband met het streven om de vijf bestaande wijkgemeenten om te vormen tot één ongescheiden gemeente, wordt een aantal kerkgebouwen overbodig. Alleen de (voormalig gereformeerde) Beatrixkerk en de (voormalig hervormd/gereformeerde) Open Hof zouden vanaf 1 september 2023 ‘vooralsnog’ als protestantse kerkgebouwen dienst doen. Dat betekent dat de van oorsprong hervormde Taborkerk en twee van oorsprong gereformeerde kerken, die in Harskamp en de Noorderkerk, vanaf 1 september 2023 geen dienst meer doen als protestants kerkgebouw.

De redenen van de kerksluitingen.

Weliswaar werden volgens de Algemene Kerkenraad in de afgelopen jaren goede ervaringen opgedaan met betrekking tot de samenwerking tussen de vijf wijkgemeenten op het gebied van diaconaat, gezamenlijk jeugdwerk en pastoraat, vanaf 1 januari 2023 wil men de samenwerking uitbreiden tot ‘onder andere het vormgeven van de erediensten, de kosterstaken, de opnameteams, de liturgie en de roosters’.

Naast de samenvoeging van de vijf wijkgemeenten zijn tegelijkertijd bovendien ‘ingrijpende wijzigingen nodig’ om de gemeente toekomstbestendig te maken. Het teruglopend aantal kerkleden en oplopende kosten voor energie en onderhoud van de kerkgebouwen maken maatregelen noodzakelijk. De sluiting van een aantal kerkgebouwen ‘is helaas onvermijdelijk’. Men wil liever energie steken in de opbouw van de gemeente dan in stenen. Door kerkgebouwen af te stoten ‘ontstaat een sluitende meerjarenbegroting die door de PKN goedgekeurd kan worden. Hiermee is er ruimte om een nieuwe predikant te beroepen voor de Protestantse Gemeente Ede’.

Dat ná 1 september 2023 juist de Beatrixkerk en De Open Hof open gehouden worden vindt zijn oorzaak in het feit “dat deze beide kerkgebouwen het beste worden ingezet voor kerkelijke vieringen en voor alle andere activiteiten die vanuit de kerkelijke gemeente plaatsvinden. Het onderzoeksrapport van de Stichting Kerkelijk Waardebeheer [Portefeuillestudie Protestantse Gemeente Ede] geeft daarvoor de onderbouwing”.

‘Eerder vertrek- dan eindpunt…’

Daar blijft het echter niet bij. Behalve dat de samenwerking tussen de vijf wijkgemeenten zal leiden tot de volledige samenvoeging daarvan, en de ene Protestantse Gemeente Ede zal ontstaan, zal het ook bij de sluiting van drie kerkgebouwen per 1 september 2023 niet blijven. In het ‘voorgenomen besluit’ van de Algemene Kerkenraad – waarover de gemeenteleden overigens nog uitvoerig worden ingelicht, uiteraard met de mogelijkheid van inspraak – wordt namelijk uitdrukkelijk opgemerkt dat na 1 september 2023 “vooralsnog“ gekerkt wordt in de Beatrixkerk en De Open Hof.

De Beatrixkerk als enige kerkgebouw in Ede.

De bevindingen van het onderzoeksrapport van de Stichting Kerkelijk Waardebeheer zal de kerkenraad na de formele besluitvorming kunnen gebruiken “bij diepgravender onderzoek naar bijvoorbeeld verduurzaming van de [voormalig gereformeerde] Beatrixkerk”, zodat “deze in de nabije toekomst het enige kerkgebouw is voor vieringen en kerkelijke activiteiten.

In Ede is overigens ook nog een Hervormde Gemeente (PKN) gevestigd.