Socioloog en politicus prof. dr. D.Th. Kuiper (1938-2024) overleed op zondag 19 mei 2024. Hij werd 85 jaar.
‘De voormannen’.
Aan de expertise van dr. Kuiper op het gebied van de sociologie (aanvankelijk als wetenschappelijk medewerker en later als hoogleraar aan de Vrije Universiteit te Amsterdam), is zijn uitgebreide en gedetailleerde proefschrift te danken over De Voormannen, ‘Een‘ – zoals de ondertitel aangeeft – ‘sociaal-wetenschappelijke studie over ideologie, konflikt en kerngroepvorming binnen de Gereformeerde wereld in Nederland tussen 1820 en 1930’ (Kok/Boom, 1972). Achterin het boek vermeldt hij in overzichtelijke schema-vorm de ‘Naamlijst van de leden der kerngroep’, die in zijn omvangrijke proefschrift voorbijkwamen en die een belangrijke positie binnen De Gereformeerde Kerken in Nederland en binnen de (gereformeerde) Anti-Revolutionaire Partij bekleedden, als lid van de Staten-Generaal, de Vrije Universiteit en/of binnen het kerkverband van De Gereformeerde Kerken in Nederland.
‘… en hun nageslacht’.
Dr. Kuiper was onder meer ook betrokken bij twee andere standaardwerken met betrekking tot De Gereformeerde Kerken in Nederland. Allereerst verscheen ín 1984 bij Kok in Kampen ‘De Afgescheidenen van 1834 en hun nageslacht’ en in 1990 – ook bij Kok in Kampen – ‘De Dolerenden van 1886 en hun nageslacht’. Beide werken werden ingeleid met een historisch-sociologische studie van de hand van dr. Kuiper, die toen hoogleraar Sociologie aan de Vrije Universiteit was.
‘Jaarboek…’.
Verder was dr. Kuiper onder meer belast met de redactie van het interessante ‘Jaarboek voor de geschiedenis van De Gereformeerde Kerken in Nederland’, waarvan jaargang 1 in 1987 bij Kok in Kampen verscheen en het zesde en laatste deel in 1992 uitkwam.
Redactie en uitgever besloten toen tot een verbreding van de formule, zodat in het voorjaar van 1993 het eerste deel verscheen van het ‘Jaarboek voor de geschiedenis van het Nederlands Protestantisme na 1800’, opnieuw onder redactie van onder meer dr. Kuiper. Het nieuwe Jaarboek besteedde in het bijzonder aandacht aan de verwevenheid van kerkelijke facetten met culturele, sociale en politieke facetten.
Verder verschenen van de hand van dr. Kuiper onder meer: ‘Het Kalvinisme‘ (1977), ‘Niet een handvol maar een land vol. Twee eeuwen protestantse kerkbouw in de Nederlandse ruimte’ (2002), en (als redactielid) ‘Het liep op rolletjes. De eenwording van protestants-christelijk Nederland per rail 1839-1939‘ (2007).
Politiek.
Ook in de politiek speelde dr. Kuiper dus een belangrijke rol. Zo was hij tussen 1963 en 1980 nauw betrokken bij de Anti-Revolutionaire Partij (ARP), en sinds de jaren ’70 van de vorige eeuw bij het CDA, dat ontstond uit het samengaan van de Katholieke Volkspartij (KVP), de Christelijk-Historische Unie (CHU) en de ARP. Van 1983 tot 1995 was dr. Kuiper lid van de Eerste Kamer der Staten-Generaal.
Translation into English:
Dr. D.Th. Kuiper Passes Away.
Sociologist and politician Prof. Dr. D.Th. Kuiper (1938-2024) passed away on Sunday, May 19, 2024. He was 85 years old.
‘The Leaders’
Dr. Kuiper’s expertise in sociology, initially as a scientific assistant and later as a professor at the Free University of Amsterdam, is evident in his extensive and detailed dissertation on ‘The Leaders’. As the subtitle indicates, it is ‘a socio-scientific study on ideology, conflict, and core group formation within the ‘gereformeerde’ world in the Netherlands between 1820 and 1930’ (Kok/Boom, 1972).
At the back of the book, he includes in a clear schematic form the ‘List of Names of the Core Group Members’ who appeared in his extensive dissertation and held significant positions within ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland’ and within the (‘gereformeerde’) Anti-Revolutionary Party, as members of the States General, the Free University, and/or within the church association of ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland’.
‘… and their descendants’
Dr. Kuiper was also involved in two other standard works related to ‘De Gereformeerde Kerken in Nederland’. First, in 1984, ‘The Secession of 1834 and their descendants’ was published by Kok in Kampen, followed in 1990 by ‘The Dissenters of 1886 and their descendants’, also published by Kok in Kampen. Both works were introduced with a historical-sociological study by Dr. Kuiper, who was then a professor of Sociology at the Free University.
‘Yearbook…’
Furthermore, Dr. Kuiper was involved in the editing of the interesting ‘Yearbook for the History of De Gereformeerde Kerken in Nederland’, with the first volume appearing in 1987 by Kok in Kampen, and the sixth and final volume in 1992.
The editors and publisher then decided to broaden the formula, resulting in the spring 1993 publication of the first volume of the ‘Yearbook for the History of Dutch Protestantism after 1800’, again under the editorial direction of Dr. Kuiper, among others. The new Yearbook paid particular attention to the interweaving of ecclesiastical aspects with cultural, social, and political facets.
Additionally, Dr. Kuiper authored several works, including: ‘Calvinism’ (1977), ‘Not a Handful but a Land Full: Two Centuries of Protestant Church Building in the Dutch Space’ (2002), and (as a co-editor) ‘It Went Smoothly: The Unification of Protestant-Christian Netherlands by Rail 1839-1939’ (2007).
Politics
Dr. Kuiper also played a significant role in politics. From 1963 to 1980, he was closely involved with the Anti-Revolutionary Party (ARP), and since the 1970s with the Christian Democratic Appeal (CDA), which emerged from the merger of the Catholic People’s Party (KVP), the Christian Historical Union (CHU), and the ARP. From 1983 to 1995, Dr. Kuiper was a member of the Senate of the States General.