Al eerder berichtten wij over de presentatie van het boek ‘Op Texel ligt Jeruzalem, de kerkgeschiedenis van het eiland’, die onlangs plaatsvond. Het boek werd geschreven door de heer G. Roos en uitgegeven door De Banier te Apeldoorn.

De geschiedenis van de Gereformeerde Kerk op het eiland komt uiteraard zeer uitgebreid aan de orde. Omdat we daarover al eerder vrij uitvoerig berichtten, nu slechts de mededeling dat voor wat de Gereformeerde Kerk op Texel betreft, hoofdstuk 12 (p. 165 tot en met 195) de begintijd van die kerk verhaalt, namelijk  over de Gereformeerde Kerk onder ’t Kruis, die daar in 1850 ontstond, en die zich in 1862 aansloot bij de Christelijke Gereformeerde Kerk, de hoofdstroom uit de Afscheiding van 1834. Hoofdstuk 13 verhaalt op de bladzijden 196 tot en met 211 over het leven van de eerste gereformeerde predikant op Texel, ds. J. Juch (1819-1883), die daar ‘stond’ van 1851 tot 1858, terwijl ook zijn verdere leven beschreven wordt.

De kwestie van ‘de slang en de bomen in het paradijs’, ook de ‘kwestie-Geelkerken’ genoemd, komt in hoofdstuk 14 op de pagina’s 212 tot en met 226 aan de orde, met als gevolg daarvan de vestiging van de ‘Gereformeerde Kerk in Hersteld Verband’ te Oosterend, onder leiding van ds. J.J. Buskes (1899-1980).

Aan hem is ook heel hoofdstuk 15 gewijd (de pagina’s 227 tot en met 246); in de jaren  1924 tot 1926 was  hij predikant van de Gereformeerde Kerk en hij kwam daarna – na van 1926 tot 1929 HV-predikant in Amsterdam te zijn geweest – voor de tweede maal naar Oosterend, nu van het Hersteld Verband, namelijk van 1929 tot 1932. In dat hoofdstuk wordt ook aandacht besteed aan zijn rol in het verzet tijdens de Tweede Wereldoorlog.

Hoofdstuk 16, ‘Van gereformeerd naar hedendaags‘  (p. 247 tot en met 272), gaat in op de jaren na de overgang van ds. Buskes naar het Hersteld Verband. Toen  beriep de Gereformeerde Kerk ds. A.A. van der Leer (1902-1981), die van 1927 tot 1946 gereformeerd predikant op Texel was. In dat hoofdstuk wordt ook uitvoerig verhaald over de veranderingen die zich op het gereformeerde erf voltrokken.

Hoofdstuk 19 vertelt op de pagina’s 298 tot en met 312 over de tijd van het Samen-op-Wegproces tussen hervormd en gereformeerd, dat op 8 mei 2011 uiteindelijk uitliep op de fusie van beide kerken. De aankondiging van de komende sluiting van ‘De Poort’ in Den Burg was daarvan het gevolg.

Het boek behandelt natuurlijk ook de andere kerken op Texel. De hoofdstukken 1 tot en met 11 (p. 11 tot en met 164) handelen namelijk over de rooms-katholieke kerk en de hervormde gemeenten, terwijl de hoofdstukken 17 en 18 (p. 273 tot en met 297) ingaan op de geschiedenis van De Gereformeerde Gemeente te Oosterend en ‘de Baptisten en anderen op Texel’.

* G. Roos, Op Texel ligt Jeruzalem. De kerkgeschiedenis van het eiland. De Banier, Apeldoorn, 2019, 320 pp. ISBN 978 94 0290 7384. Het boek is uitstekend geïllustreerd, grotendeels in kleur.

© 2019. GereformeerdeKerken.info