‘Aangesproken door glas’ in Werkendam

Boekje over glas-in-loodramen van de Maranathakerk.

Op zaterdag 13 april 2024 werd in de gereformeerde Maranathakerk in Werkendam – behorende tot de Protestantse Kerk in Nederland – het boekje ‘Aangesproken door glas’ gepresenteerd.

Het boekje over de glas-in-loodramen van de Maranathakerk te Werkendam.

Het boekje bevat prachtige foto’s van de acht glas-in-loodramen van de gereformeerde Maranathakerk aan de Gedempte Haven hoek Merwestraat. Daarop zijn de bedes van het ‘Onze Vader’ afgebeeld.

De (ramen van de) Maranathakerk.

De in 1913 in gebruik genomen oude gereformeerde kerk aan de Hoogstraat werd op 22 april 1945 door oorlogsgeweld vernield. Het gevolg was dat de kerk van Werkendam zich ongeveer zeven jaar lang moest behelpen met een noodgebouw aan de Van Tienhoven van de Boogaardstraat, waar tussen 1946 en 1953 gereformeerden en hervormden hun kerkdiensten hielden.

In 1953 kwam daar een eind aan, omdat de noodkerk door de Watersnoodramp van 1 februari 1953 niet meer kon worden gebruikt. In datzelfde jaar was de door oorlogsomstandigheden vernielde hervormde kerk intussen vervangen door een nieuw kerkgebouw. Afgesproken werd dat de gereformeerden daar voorlopig hun kerkdiensten konden houden.

Maar ondertussen hadden de gereformeerden plannen gemaakt voor de bouw van een nieuwe kerk aan de Gedempte Haven hoek Merwestraat. De architect van de nieuwe kerk was de bekende B.W. Plooy (1890-1967), die veel gereformeerde kerken bouwde, waarbij veel bijzondere details in het oog vielen. Zo liet hij aan de achtermuur van de Maranathakerk het Christusmonogram afbeelden, terwijl de glas-in-loodramen van de kerk vervaardigd werden in het atelier van zijn leeftijdsgenoot J.H. Liefkes (1891-1967), en de beden in het Onze Vader tot onderwerp hebben. De Maranathakerk kon op 29 juni 1956 in gebruik genomen.

De protestantse, voormalig gereformeerde Maranathakerk te Werkendam.

Geen kerkdiensten maar een boekje.

Enkele jaren geleden was het de bedoeling over de bedes in het Onze Vader een serie kerkdiensten te houden. Om ook de ramen daarbij te betrekken werd fotografe Irene Damminga gevraagd foto’s van de ramen te maken. Het idee van het houden van diensten over de bedes op de glas-in-loodramen bleef erbij, maar onlangs kwam men op het idee de foto’s van de ramen in een boekje samen te brengen en deze van een nadere uitleg te voorzien.

Jeannette van Oord schreef voor het boekje een kort hoofdstuk over de totstandkoming van de kerk en van de ramen. Ook schreef zij de uitleg bij de deelfoto’s van de ramen. De plaatselijke predikant, ds. M.P. Vis, schreef overdenkingen bij elk van de bedes.

  • Jeannette van Oord en Peter Vis (tekst), Irene Damminga (foto’s), Aangesproken door glas. Glas in lood Maranathakerk, Werkendam. Een uitgave van Marcel P. Vaandrager te Werkendam. April 2024, 40 pp., veel kleurenfoto’s. ISBN: 978-94-92810-19-9. Prijs: € 9,95, inclusief verzendkosten.

Translation into English:

“Addressed by Glass” in Werkendam.

Booklet about stained glass windows of the Maranatha Church.

On Saturday, April 13, 2024, in the ‘gereformeerde’ Maranatha Church in Werkendam – belonging to the Protestant Church in the Netherlands – the booklet ‘Addressed by Glass’ was presented.

The booklet contains beautiful photos of the eight stained glass windows of the gereformeerde Maranatha Church on the corner of Gedempte Haven and Merwestraat. They depict the eight prayers in the Lord’s Prayer.

The (windows of the) Maranatha Church.

The old ‘gereformeerde’ church on Hoogstraat, which was put into use in 1913, was destroyed by war violence on April 22, 1945. As a result, the church in Werkendam had to make do with a temporary building on Van Tienhoven van de Boogaardstraat for about seven years, where ‘gereformeerde’ and ‘hervormde’ church services were held between 1946 and 1953.

This situation came to an end in 1953 because the emergency church could no longer be used due to the floods of February 1, 1953. In the same year, the ‘hervormde’ church, which had been destroyed by war conditions, had meanwhile been replaced by a new church building. It was agreed that the ‘gereformeerde’ congregation could temporarily hold their church services there.

However, in the meantime, the ‘gereformeerde’ congregation had made plans for the construction of a new church on the corner of Gedempte Haven and Merwestraat. The architect of the new church was the renowned B.W. Plooy (1890-1967), who built many ‘gereformeerde’ churches, notable for their unique details. For instance, he had the Christ monogram depicted on the back wall of the Maranatha Church, while the stained glass windows of the church were crafted in the studio of his contemporary, J.H. Liefkes (1891-1967), and depict the eight prayers in the Lord’s Prayer. The Maranatha Church was inaugurated on June 29, 1956.

No church services but a booklet.

Several years ago, there was an intention to hold a series of church services about the prayers in the Lord’s Prayer. Photographer Irene Damminga was asked to take photos of the windows to involve them in the services. The idea of holding services about the prayers on the stained glass windows remained, but recently, the idea emerged to compile the photos of the windows into a booklet and provide further explanations.

Jeannette van Oord wrote a brief chapter for the booklet about the establishment of the church and the windows. She also wrote explanations for the individual photos of the windows. The local minister, Rev. M.P. Vis, wrote reflections on each of the eight prayers.

  • Jeannette van Oord and Peter Vis (text), Irene Damminga (photos), Addressed by Glass. Stained Glass in Maranatha Church, Werkendam. Published by Marcel P. Vaandrager in Werkendam. April 2024, 40 pp., many color photos. ISBN: 978-94-92810-19-9. Price: € 9.95, including shipping costs.