De protestantse (voormalig gereformeerde) Petrakerk, Kerkewijk 135 in Veenendaal is op advies van de Stichting MooiSticht door het gemeentebestuur als gemeentelijk monument aangemerkt.
MooiSticht is een non-profit organisatie die de gemeentelijke adviescommissies voor ruimtelijke kwaliteit verzorgt in een groot aantal gemeenten in de provincie Utrecht. Bovendien is MooiSticht eveneens gespecialiseerd in het opstellen van duurzame monumentenadviezen. Het advies van MooiSticht betreffende de Petrakerk in Veenendaal is neergelegd in een ‘Redengevende beschrijving’, waarin de kwaliteiten van het gebouw worden aangegeven, op grond waarvan het advies tot stand kwam.
De Petrakerk werd in 1959/1960 in opdracht van de voormalige Gereformeerde Kerk te Veenendaal gebouwd, omdat de bevolking van Veenendaal na de Tweede Wereldoorlog sterk toenam en ook het ledental van de Gereformeerde Kerk in rap tempo groeide. In 1949 werd het bouwterrein op de hoek van de Kerkewijk en de Dennenlaan gekocht, waar in 1953 eerst het verenigingsgebouw Het Trefpunt verrees. Vijf jaar later kreeg architecte David Zuiderhoek te Baarn de opdracht een ontwerp voor het tweede Veenendaalse gereformeerde kerkgebouw te maken. Aannemersbedrijf W. Nieboer en Zn. bouwde het bedehuis, dat op 26 juni 1960 door de Gereformeerde Kerk in gebruik genomen werd.
Architect Zuiderhoek ontwierp niet alleen het exterieur van de kerk maar ook het interieur én een belangrijk gedeelte van het kerkmeubilair. De Petrakerk wordt in het rapport ‘een van de belangrijkste werken van de architect’ genoemd: “Zijn ontwerpen kenmerken zich door plasticiteit, asymmetrische composities, het gebruik van licht, de combinatie van hoge en lage ruimtes, de overgang tussen ‘binnen en buiten’ en de muurbehandeling voor de akoestiek”.
“De rechthoekige kerkzaal wordt gedomineerd door grote bakstenen gevelvlakken, afgewisseld met zaagtandvormige wanden en grote glasvlakken. In de lage aanbouwen zorgen grote glasvlakken voor een sterke relatie tussen binnen en buiten”, aldus het rapport. Opvallend is onder meer de opengewerkte klokkentoren, die los naast de kerk staat, is opgebouwd uit gewapend betonkolommen en bekleed is met baksteen. In de klokkentoren hangen sinds de restauratie van 2009 drie klokken van verschillende grootte in een stalen hulpconstructie; de grootste klok onder.