Laatste dienst in de gereformeerde kerk te Geesteren.
Op zondag 8 oktober 2023 werd in de gereformeerde kerk in het Gelderse Geesteren de laatste dienst gehouden. Van de vijf kerkgebouwen van de Protestantse Gemeente ‘De Wijngaard’ was het het laatste van vier gebouwen die de deuren sloten.
De voorganger in de dienst was ds. Co Janssen en het orgel werd bespeeld door Ad Krijger. Voor het verloop van de dienst verwijzen we naar de liturgie van de laatste dienst.
“Vandaag nemen we afscheid van dit vertrouwde huis waarin van generatie op generatie werd gekerkt. We nemen afscheid met pijn in ons hart. Nu de kerkdeuren sluiten roept dat allerlei gevoelens bij ons op, die ons diep van binnen raken. Het hoofd en het hart zijn er vol van; met ons verstand kunnen we het soms begrijpen, maar het gevoel kan heel anders zijn”. In de gebeden vroeg de voorganger: “Laat ons steeds weer voelen dat Uw geschiedenis met ons niet eindigt in chaos, maar laat ons ervaren dat U ons niet loslaat. (…) We zijn hier vanmiddag bij elkaar om een niet alledaagse reden. Het maakt ons onrustig en stil. Dwars door alles heen komt U met liefde en genade. Stuur ons niet weg van hier met lege handen, maar doe de zon van Uw gerechtigheid ook over ons opgaan”.
De lezingen waren uit Genesis 32 de verzen 23 tot 32a (het verhaal van Jacobs worsteling bij Pniël) en uit het Nieuwe Testament uit 1 Petrus 2 de verzen 4 tot 9, waarin onder meer: ‘Voeg u bij Hem die door de mensen werd afgekeurd, maar door God tot Hoeksteen gekozen werd. Laat u zelf gebruiken als levende stenen voor de bouw van een geestelijke tempel’.
Verkondiging.
In de verkondiging wees de voorganger allereerst op de geschiedenis van De Gereformeerde Kerk te Geesteren, Gelselaar en Borculo. In 1844 werd het eerste kerkje gebouwd, twintig jaar later werd een kerk gebouwd aan de Dorpsstraat. Uiteindelijk werd in 1972 deze kerk gebouwd.
En nu, in 2023, een heel andere beweging, die pijn oproept, de sluiting van de kerk, waar jaren voor is gespaard met dubbeltjes en kwartjes. Nu lijkt het wel nacht. Als Protestantse Gemeente ‘De Wijngaard’ gaan we in het vervolg in één kerkgebouw samen kerken. Nu de kerkdeuren sluiten verliest dit gebouw de kernfunctie van haar bestaan. Het voelt een beetje als een begrafenis. Hier werd gezongen, gebeden, muziek gemaakt, het Woord verkondigd, er werd gedoopt en avondmaal gevierd. De eeuwen door werden de mensen ingewijd in het mysterie van het geloof. In deze kerk werden uitvaartdiensten gehouden; hier hangt nog de wolk van gebeden van hen die ons zijn voorgegaan. Daaraan kunnen we niet zomaar voorbij gaan.
“Misschien kan het verhaal van de worsteling van Jacob ons helpen, nu dit alles ons eenzaam, bang en bedroefd maakt. Dat kan ons op allerlei momenten overkomen, ook op een dag als vandaag, als we afscheid nemen van het huis waar we God en elkaar hebben ontmoet”.
Voor zijn worsteling met de vreemdeling had Jacob zich zorgvuldig voorbereid op de ontmoeting met Ezau, voor het eerst na tweeëntwintig jaar. Hij had geschenken naar Ezau gestuurd om diens boosheid te bedaren. Hij bereidde zich voor op alles wat zou kunnen gebeuren. En toen kwam die verschijning met die naamloze tegenstander, die midden in de nacht met hem vocht. Crisissituaties kunnen ook ons overkomen. Op geen enkele manier kunnen we ons er tegen wapenen. Zo is het menselijk bestaan. We leven naar een onbekende en onkenbare toekomst.
De kern van ons geloven is geen zekerheid, maar de moed om te leven met onzekerheid. Eén ding zullen we nooit weten: wat morgen ons zal brengen. Een man worstelde met Jacob. De tekst noemt hem ‘Iemand’. Jacob kende geen twijfel: hij noemde die plaats Pniēl, want ‘ik heb God gezien van aangezicht tot aangezicht’. Was deze ontmoeting ook een uiting van Jacobs innerlijk conflict? Jacob worstelde daar ook met zichzelf. Daar speelde de echte strijd zich af. Als we de strijd die binnen in ons is kunnen winnen, dan kunnen we ook de strijd buiten ons winnen.
(…) Niets van datgene waar Jacob bang voor was gebeurde. Misschien is dat ook iets dat we in ons zelf herkennen: ergens tegenop zien, maar toch kunnen we het aan. Toen Jacob zijn innerlijk conflict had opgelost had het de spanning tussen hem en Ezau opgelost. Zodra hij de Jabbok overgestoken was ging de zon over hem op. ‘Ik laat je niet gaan tenzij je me zegent’, had Jacob tegen zijn strijder gezegd.
Zo zijn wij vandaag voor het laatst samen in deze kerk. Dat roept van alles op. Eén ding blijft: de liefde van God verbindt ons samen als levende stenen. Laten we samen bouwen aan een sterke gemeenschap die in staat is tegenslagen te overwinnen en onze gemeenschap te versterken, om ons geloof te delen. We zijn dankbaar voor wat is geweest; we treuren om het afscheid dat gaande is; maar vooral kijken we vol hoop uit naar dat wat komen gaat. Samen verder gaan. Gods werk voortzetten, wetende dat Hij altijd nabij is. Laat ons de herinneringen koesteren en de toekomst omarmen, opdat we in die liefde Gods verhaal laten voortgaan. Hij gaat met ons mee.
Als de kerkdeuren gaan sluiten…
Aan het eind van de kerkdienst, na het zingen van lied 835 (‘Jezus, ga ons voor, deze wereld door’) werden door de predikant korte gebeden uitgesproken bij achtereenvolgens de paaskaars, de doopvont, bij de kansel en op de plaats waar ambtsdragers werden bevestigd, huwelijken werden ingezegend, belijdenis werd afgelegd en overledenen tijdens de rouwdiensten stonden. Deze gebeden werden telkens afgesloten door een gezamenlijk gesproken gebed: ‘Blijf in ons midden, ga met ons mee’.
De dragers stelden zich voor het liturgisch centrum op en verlieten na de zegen onder het slotlied ‘Ga mee met ons’ via het middenpad de kerkzaal. Tenslotte verliet ook de organist de kerkzaal, en nadat iedereen de kerk verlaten had, draaide de koster de deur van het kerkgebouw op slot en overhandigde de sleutel aan de voorzitter van de kerkenraad.
Zie ook: