Gedenkboekje bij vijftigjarig bestaan van De Rank te Mijdrecht.

Ter gelegenheid van het vijftigjarig bestaan van de protestantse (voormalig gereformeerde) kerk De Rank aan de Prins Bernhardlaan 2 te Mijdrecht werd een waardevol gedenkboekje uitgegeven.

Al eerder verschenen gedenkboeken betreffende de Gereformeerde Kerk te Mijdrecht: in 1912 schreef ds. J.J. Westerbeek van Eerten (1856-1926) de zestien pagina’s tellende Gedachtenisrede Van Sittim tot Gilgal, ter herdenking van de Reformatie der kerk aldaar in het jaar 1887, waarmee de Doleantie bedoeld werd. Veel later, in 1987, stelde dr. J. Haitsma (van hervormden huize) een uitgebreid historisch overzicht samen over ‘100 jaar Gereformeerde Kerk’ in het dorp. Maar de tijd pauzeert niet, en het was zeker geen overbodige luxe om een gedenkboekje te schrijven over de geschiedenis van De Rank, het op 3 oktober 1973 in gebruik genomen gereformeerde kerkgebouw aan de Prins Bernhardlaan.

Het gehele boekje is gewijd aan de geschiedenis, maar ook aan de tegenwoordige en toekomstige functie van De Rank. Het draagt een titel die het waarmaakt: ‘Van Gereformeerde Kerk tot Open Huis De Rank’. In zes hoofdstukken komen de nodige onderdelen aan de orde. Daarvan hieronder uitermate beknopt enkele van de hoofdzaken.

De Gereformeerde Kerk van Mijdrecht.

Hoofdstuk 1 behandelt ‘De Gereformeerde Kerk van Mijdrecht’, beginnend bij de kerk die in 1918 gebouwd werd, en die in november 1960 aangevuld werd met het los van de kerk staande ‘Gebouw Kontakt’, om te voorzien in de benodigde vergaderruimte van de groeiende Gereformeerde Kerk. De kerkenraad constateerde vervolgens ‘een merkwaardige opleving van het verenigingsleven’. Maar, zoals het vaker gaat met oude gebouwen, in het begin van de jaren ’70 werd besloten tot nieuwbouw, omdat het kerkgebouw bouwvallig was geworden. Een en ander zou ongeveer fl. 570.000 kosten. De vicevoorzitter van de kerkenraad sloeg de eerste paal in de grond, omdat de kerk op dat moment vacant was. Gebouw Kontakt werd geïntegreerd in de nieuwbouw.

Een nieuw kerkgebouw.

In hoofdstuk 2 wordt van alles verteld over (het gebruik van) Het nieuwe kerkgebouw, nadat het op 3 oktober 1973 in gebruik genomen was met het zingen van psalm 89. Er kwamen onder andere ook een nieuw orgel en een kerkklok. De kindernevendiensten begonnen in 1974, de entree werd in 1981 aangepast (OPA leverde daarvoor maar liefst ruim fl. 31.000 – OPA is de Oud Papier Actie), maar, zo besefte men toen, wat het gebouw nog niet had was een naam (die kwam pas in 2005). De kerk groeide ondertussen gewoon door en telde in 1984 al bijna 1.300 leden, wat overigens ook meteen het hoogste aantal was. Soms waren er wekelijks doopdiensten en tijdens de kerkdiensten moesten nogal eens stoelen bijgezet worden. Gespreksgroepen werden in die tijd gezamenlijk met de hervormde gemeente gehouden. In 1998 bestond de kerk 25 jaar. Ds. C. Burger stelde voor het ‘Lang zal ze leven’ te zingen; dat gebeurde en daar bleef het bij.

Renovatie kerkzaal.

De renovatie van de kerkzaal, komt in hoofdstuk 3 uitvoerig aan de orde. De oude inrichting ‘werd steeds meer ervaren als een gehoorzaal met de lange en onpraktische liturgische-tafel-met-preekstoel, die niet meer voldeed aan de nieuwe inzichten van kerkinrichting en kerkdienstbeleving’. Na advies te hebben gevraagd werden plannen gemaakt, en eind april 1999 stemde de gemeentevergadering ermee in. Het liturgisch centrum werd geheel vernieuwd en het orgel werd gerestaureerd. Op 31 oktober 1999 werd de nog niet geheel afgewerkte kerkzaal weer in gebruik genomen, hoewel deze nog niet geheel was afgewerkt. Op 19 december was dit gerealiseerd en werd de kerkzaal op feestelijke wijze ingewijd. Op 11 maart 2000 werd het nog eens officieel overgedaan met toespraken en muziek, waarbij de glasapplicatie ‘Wijnstok en de ranken’ werd onthuld. “De nieuwe kerkzaal biedt nu veel mogelijkheden voor gevarieerde vieringen”. Het bezoek aan de avonddiensten liep rond de eeuwwisseling terug, zodat besloten werd alleen nog maar ‘bijzondere’ avonddiensten te houden op incidentele basis.

Kerkelijk Centrum De Rank.

Hoofdstuk 4 vertelt over het Kerkelijk Centrum De Rank. De samenwerking met de hervormde gemeente was ondertussen gestaag voortgegaan; de landelijke fusie als PKN kwam in januari 2004. Een geschikt moment om ook de plaatselijke PKN-kerkgebouwen te voorzien van een naam. De hervormde kerk heette in het vervolg de Janskerk, de gereformeerde kerk werd Kerkelijk Centrum De Rank. Op zondag 2 januari 2005 werden de beide namen  onthuld. De plaatselijke fusie volgde op 29 december 2005. De beamer deed medio 2006 zijn intrede. De Janskerk werd in 2012 gerestaureerd en daar werden voortaan de maandelijkse Songs of Praise in het vervolg gehouden, terwijl de maandelijkse jongerenontmoetingen (JO) in De Rank gehouden werden. De pastorie naast De Rank werd na het vertrek van ds. Burger in 2015 voor het laatst door een predikant bewoond.

De Rank en de Janskerk, samen één!

Hoofdstuk 5 meldt van alles over ‘De Rank en de Janskerk, samen één!‘, over het veertigjarig bestaan van De Rank en over wat in De Rank aan activiteiten werd ontwikkeld. De pastorie naast de kerk werd verkocht om over voldoende liquide middelen te beschikken. De eerste Meet & Eat bijeenkomst werd in mei 2016 gehouden, waarin aan de hand van een thema van gedachten wordt gewisseld en wordt afgesloten met een maaltijd. Kunst en kerkdiensten, waarin kunst in allerlei vormen een rol spelen, deden hun intrede. Op 9 november 2017 viel het doek voor de vrouwenvereniging Eunice.

Om wat meer eenheid te brengen in de gereformeerde en de hervormde liturgische vieringen werden vanaf september 2018 keuzes gemaakt, ‘soms volgens de regels van de Janskerk, soms van die van De Rank en soms geheel nieuw’. Al enige jaren werden de diensten om en om in beide kerkgebouwen gehouden. Maar de kerkdiensten moesten per 12 maart 2020 stante pede worden stilgelegd en konden later slechts in streng aangepaste vorm worden hervat; dit alles in verband met het coronavirus dat ons land in zijn greep hield. Twee jaar lang werden om die reden in De Rank geen diensten gehouden, want de Janskerk ‘werd omgebouwd tot t.v.-studio’, van waaruit wekelijks de kerkdiensten werden uitgezonden met slechts enkele aanwezigen. Even is nog geprobeerd om voor hen die thuis geen livestream-diensten konden volgen in De Rank de mogelijkheid te scheppen ze daar te volgen. Maar de belangstelling bleek uiteindelijk te gering. Nadat de stringente coronamaatregelen waren opgeheven kon het kerkelijk leven weer langzaam op gang komen.

Het Open Huis De Rank.

Hoofdstuk 6 tenslotte vertelt veel over ‘Het Open Huis De Rank’. Elders schreven we al het een en ander over de bedoeling achter het Open Huis De Rank. In de loop van de tijd hadden steeds nieuwe activiteiten in De Rank onderdak gevonden: in maart 2023 nam Vluchtelingenwerk intrek in één van de gerenoveerde zalen van het kerkgebouw. De ochtenddiensten van evangelische gemeente LEEF werden voortaan in De Rank gehouden, en diverse instanties huurden kerkruimten. Ondertussen werd De Rank langzaam maar zeker (gefaseerd) ook fysiek omgebouwd tot Open Huis, wat veel geld kostte, nog afgezien van de energietarieven die door het dak gingen. Een veiling om de kosten te drukken bracht maar liefst € 37.000 op, waarmee de verbouwplannen konden worden gefinancierd. Om aan te geven dat de kerk meer en meer Open Huis De Rank werd, verdwenen de tekst ‘Kerkelijk Centrum’ en het Chi-Rho-teken van de gevel.

In de toekomst zal er behalve kerkdiensten ook ruimte zijn voor vele maatschappelijke en culturele activiteiten zoals Vluchtelingenwerk, taalcursussen, koffieochtenden het Dementie Trefpunt en de buurtbingo. Deze vinden nu al  onderdak in De Rank. “In navolging van Jezus, die liet en laat zien ‘Ik ben er voor jou’, willen wij er zijn voor het dorp. Met De Rank als Open Huis hebben we daar een unieke mogelijkheid voor, zonder onze identiteit als kerkgemeenschap te verliezen”.

De Rank, plek van verbondenheid.

Zo was en werd De Rank steeds meer een plek van verbondenheid en een plaats van ontmoeting. En dat wordt nog eens onderstreept door een interview met twee gemeenteleden, waarmee het interessante en goed leesbare magazine De Rank besluit.

• Wim Schipper, met bijdragen van ds. Erick Versloot en ds. Elise Jansen, Van Gereformeerde Kerk tot Open Huis De Rank, uitgave van de Protestantse Gemeente te Mijdrecht. Mijdrecht, 7 oktober 2023, 28 pagina’s, A4-formaat, uitbundig geïllustreerd met veel (vooral) kleurenfoto’s.