Ten noorden van de Fluessen in het Zuidwestelijk watergebied van Friesland, aan het Gaastmeer, ligt het gelijknamige dorp, dat tot de Eerste Wereldoorlog bekend stond om de palingvisserij. Nu is vooral de watersport een belangrijke bron van inkomsten. Het dorp heeft ongeveer driehonderd inwoners en bezit een hervormd kerkgebouw dat uit de achttiende eeuw dateert. Het naburige dorpje Nijhuizum behoort kerkelijk tot Gaastmeer.
De Christelijke Afgescheidene Gemeente van Grootegast werd op 20 juni 1835 geïnstitueerd door ds. H. de Cock (1801-1842) uit Ulrum, ‘de Vader der Afscheiding’. Dat gebeurde ten huize van Wiebe van der Molen, die toen 31 jaar oud was. Het dorp Lutjegast behoorde in die tijd tot de Kerk te Grootegast; het dorp ligt twee kilometer ten noorden ervan; op de lijst met namen van hen die op de dag van de instituering toetraden tot de Afgescheiden gemeente van Grootegast, komen we ook die van Anne Siebes de Vries en Tjitske Eises Wijma tegen, een boerenechtpaar uit Lutjegast.
Lees verder De instituering van de Gereformeerde Kerk te Lutjegast (1893)
Overgenomen uit: ‘De Reformatie’, Tijdschrift voor de Christelijke Gereformeerde Kerk in Nederland, vijfde deel, uitgegeven in 1839 door H. Höveker te Amsterdam.
Vermoedelijk niet op de 16de, maar op 17 april 1836 institueerde ds. H. de Cock (1801-1842) de Christelijke Afgescheidene Gemeente te Midwolda (in het Oldambt, 7 kilometer ten noorden van Winschoten). De nog steeds bestaande Gereformeerde Kerk te Midwolda kan in april 2016 dus haar 180-jarig bestaan gedenken.
Op 12 april 1836 (in april 2016 dus 180 jaar geleden) werd in het dorp Sellingen (in het uiterste zuiden van de provincie Groningen, tegen de Duitse grens) door ds. H. de Cock een Christelijke Afgescheidene Gemeente geïnstitueerd. Tot zijn overlijden in 1842 was hij haar predikant, net als van de overige Afgescheiden Gemeenten in Groningen en Drenthe.
Lees verder De Gereformeerde Kerk van Sellingen (Gr.) 180 jaar
Het moeizame begin van de Kerk te Nieuwe Pekela.
Op 10 april 1836 (in april 2016 dus 180 jaar geleden) werd de Christelijke Afgescheidene Gemeente te Nieuwe Pekela geïnstitueerd door ds. H. de Cock (1801-1842), die op dat moment, als eerste Afgescheiden predikant in Nederland, ‘herder en leeraar’ van de Christelijke Afgescheiden Gemeenten in Groningen en Drenthe was.
Aan de hand van enkele documenten willen we ditmaal iets meer meedelen over het belangrijke ‘Gereformeerd Kerkelijk Congres’, dat van 11 tot 14 januari 1887 in Amsterdam gehouden werd met als doel de kerken uit de Doleantie (de tweede orthodoxe uittocht uit de hervormde kerk) overal in het land tot één hecht kerkverband samen te smeden.
Schematisch overzicht van jaartallen betreffende kerkbouw en organisatie in gereformeerd Groningen
Schematisch overzicht van de ledentallen der Gereformeerde Kerk te Groningen
In deel 1 van Bouwen en Breken (4) in de Gereformeerde Kerk te Groningen namen we de vooroorlogse gereformeerde kerkgebouwen onder de loep. We gaan verder met de gereformeerde kerken die in de jaren ’50 en ’60 van de vorige eeuw gebouwd werden.
In de jaren ’50 van de twintigste eeuw breidde de stad zich naar het noorden verder uit.
Lees verder Bouwen en breken (4) in de Gereformeerde Kerk te Groningen – deel 2
De Christelijke Gereformeerde Gemeente van Ouderkerk aan de Amstel werd geïnstitueerd op 6 oktober 1881. Tot die tijd waren de Afgescheidenen te Ouderkerk lid geweest van de Christelijke Afgescheidene (vanaf 1869 Christelijke Gereformeerde) Gemeente van Amstelveen, die op 25 juni 1865 vanuit de kerk van Haarlemmermeer Oostzijde geïnstitueerd was.
De Doleantie in de Friese dorpen Oudega, Idzega en Sandfirden (gelegen in de Friese gemeente Wymbritseradiel) vond in 1888 vrij geruisloos plaats onder leiding van dr. L.H. Wagenaar (1855-1910), die zelf op 24 januari 1887 met een groot deel van zijn hervormde gemeente in het nabijgelegen Heeg ‘Dolerend’ werd. Enige tijd daarna, op 13 november 1887, stichtte hij ook in het naburige Gaastmeer een zogenaamde ‘Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerend)’.
Lees verder De Doleantie te Oudega-Idzega, Wymbr. (11 maart 1888)