Ook ‘Jaarboekje vGKN 2024/2025’ gepresenteerd.
Op 8 mei 2004 vond in de Gereformeerde Kerk te Garderen de instituering plaats van het kleine kerkverband van de ‘voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland’ (vGKN), dat in 2004 niet meeging met de vorming van de Protestantse Kerk in Nederland (PKN).

Dit jaar bestaat het kerkverband van de vGKN dus twintig jaar. Ter gelegenheid daarvan werd tijdens de 2de zitting van de Synode van Noordwolde, op 12 oktober 2024, een herdenkingsnummer van het informatieblad ‘vGKNieuws’, gepresenteerd, onder de titel ‘20 jaar vGKN’. Het is een interessante historische weergave geworden van de afgelopen twintig jaar waarin deze kerken zich manifesteerden.
Zoals al opgemerkt maken momenteel nog vijf kerken deel uit van de ‘voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland’. Het zijn kerken te Assen, Boelenslaan-Drachtstercompagnie, Boornbergum-Kortehemmen, Frieschepalen-Siegerswoude en Noordwolde; vier Friese en één Drentse kerk.
In 2010 werd een historisch overzicht gepubliceerd van de eerste vijf jaar van de vGKN (samengesteld door de redactie van GereformeerdeKerken.info) onder de titel ‘Bewust zelfstandig, bewust afhankelijk. 5 jaar vGKN 2004-2009’. In 2018 verscheen bovendien een brochure met een ‘Korte kerkgeschiedenis van de vGKN‘ door ds. A. van Harten-Tip. Verder verscheen in 2019 een scriptie over de vGKN met een ‘Kerkhistorisch onderzoek naar de plaatsbepaling van de voortgezette Gereformeerde Kerken in Nederland ten opzichte van de Protestantse Kerk in Nederland’.

Het Jubileumboekje.
Maar we zijn nu weer zo’n vijf jaar verder en het leek tijd geworden om bij het twintigjarig bestaan van de vGKN, met vele gebeurtenissen in de voorgaande jaren, een actueel historisch document te publiceren. Het 40 pagina’s tellende Jubileumboekje dat nu is gepubliceerd is chronologisch opgebouwd en begint met een overdenking van ds. K.J. Bijleveld van de vGK te Boornbergum-Kortehemmen.
Natuurlijk wordt in het Jubileumboekje allereerst over het ontstaan en de instituering van de vGKN geschreven en over de in hetzelfde jaar gepubliceerde (concept) kerkorde van de vGKN, gebaseerd op de aloude gereformeerde Dordtse Kerkorde. “Gekozen werd voor een herkenbare, gereformeerde, belijdende, duidelijke en korte tekst” (de scriba van de vGKN, dr. A. van Harten-Tip, predikant van de kerk te Assen, schreef in 2018 een interessant en diepgravend proefschrift over de Dordtse Kerkorde). Vervolgens wordt het eveneens in 2004 gepresenteerde logo van de Kerken uitgelegd aan de hand van de uitgangspunten waar de vGKN voor staan: ‘bewuste keuzes’ voor zelfstandigheid, afhankelijkheid, verantwoordelijkheid, de confessie en het uitdragen van het Evangelie.

Vanaf pagina 9 komt de geschiedenis van de Kerken aan de orde, bestaande uit de weergave van talloze in kort bestek beschreven gebeurtenissen in de lokale vGKN-kerken en in het landelijke kerkverband.
Enkele willekeurige grepen uit de nieuwe brochure:
In 2005 telden de toen zeven vGKN-kerken in totaal 2.810 leden. In 2005 werd het eerste nummer van het eigen kerkelijke periodiek, ‘vGKNieuws’ gepubliceerd, dat tweemaal per jaar verschijnt. De kerk van Den Bommel, aanvankelijk deel uitmakend van de vGKN, verliet dat jaar het kerkverband, net als later dat jaar de kerk van Haarlem-Centrum, die toetrad tot de Nederlands Gereformeerde Kerken. In 2006 sloot (een deel van) de Gereformeerde Kerk van Drachtster Compagnie zich bij de vGKN aan. Melding wordt ook gemaakt van de geregeld gehouden ambtsdragersconferenties en de instelling van gemeentegroeigroepen in verscheidene Kerken.

De eerste contacten met het moderamen van de Protestantse Kerk in Nederland, zo lezen we ‘in 2008’, waren niet positief. Gevraagd werd om wederzijdse erkenning van de ambten, maar dat werd door het moderamen van de PKN geweigerd; hij vond dat het bestaan van de vGKN de PKN schaadde. Later werden de contacten gelukkig meer genormaliseerd. Ook met andere (gereformeerde) kerkgenootschappen was en is nog steeds contact. Er was ook ‘gebouwennieuws’: in Boornbergum schoot het al mooi op met de uitbreiding van de gebouwen, en de kerk van Drachtster Compagnie ging gebruik maken van het ‘Witte Kerkje’ in Boelenslaan.
In 2011 werd binnen het kerkverband begonnen met de uitgave van een boekje met daarin de belijdenis- en liturgische formulieren en de kerkorde. Ook sloot het kerkverband zich aan bij diverse interkerkelijke commissies en vergaderingen van gereformeerde snit. Predikanten kwamen en gingen; van alle in het kerkverband actieve kerken wordt zo vanaf 2005 tot en met 2024 een overzicht gegeven van de belangrijkste gebeurtenissen.

In 2016 verliet de kerk van Garderen het kerkverband van de vGKN om zich bij de PKN te voegen. En in 2020 vertrok ook de kerk van Harkema, om zich bij de Bond van Vrije Evangelische Gemeenten aan te sluiten. Ondertussen verleende het kerkverband van de vGKN vanuit haar Zendingscommissie steun aan een hulpproject in Banghui in de Centraal-Afrikaanse Republiek, een activiteit die later werd stopgezet.
En toen kwam de coronapandemie. In 2020 gingen de verschillende (toen zes) vGKN-kerken alle op hun eigen manier met deze crisis om: de kerkdiensten mochten niet of later immers slechts zeer beperkt worden gehouden. Het opnemen van videoboodschappen, opnames van kerkdiensten, telefonisch contact met de leden, of gewoon (tijdelijke) beëindiging van de diensten. Langzamerhand kwam het ‘oude gemeenteleven’ echter weer op gang naarmate de coronacrisis uitgeraasd was. In het Zuid-Hollandse Noordwijk was de kerkenraad echter tot de conclusie gekomen dat deze kleine kerk per 2021 moest worden opgeheven vanwege onder meer het geringe ledental. Maar anderzijds werd in 2022 in Assen bijvoorbeeld herdacht hoe de vGK van Assen, de ‘Oase’, aldaar tien jaar bestond.

Al met al…
Het bovenstaande is slechts een zeer willekeurige, kleine greep uit de interessante inhoud van het Jubileumboekje van de vGKN, dat behalve interessant ook inhoudsrijk genoemd mag worden. De vijf in de vGKN samenwerkende kerken hebben er nu een mooi compleet historisch overzicht bij!
- Marijse Anneveldt en Erica van der Galiën (red.), 20 jaar vGKN. Gepubliceerd als nr. 35, Jaargang 19, oktober 2024 van vGKNieuws, 12 oktober 2024, 40 pp. in A5-formaat, voorzien van veel klein formaat foto’s.
Jaarboekje vGKN 2024-2025 gepubliceerd.
Tijdens de Synodezitting van zaterdag 12 oktober 2024 werd ook het Jaarboekje 2024-2025 (in PDF-formaat) gepresenteerd. We hopen er binnenkort op terug te komen.
