De Doleantie, de tweede grote kerkelijke afscheidingsbeweging in de 19de eeuw, is aan de provincie Zuid-Holland niet ongemerkt voorbijgegaan. In het zuiden van deze provincie heeft de Doleantie met name in de steden en dorpen ten noorden van de Nieuwe Maas, alsmede in bepaalde streken op de eiland en in de waarden, de gemoederen hevig in beroering gebracht.
“Het in januari 1887 gehouden Gereformeerd Kerkelijk Congres te Amsterdam heeft op velen een stimulerende werking gehad om de ‘reformatie der kerk’ ter hand te nemen” (ill.: De Heraut, 2 januari 1887).
( < Naar deel 1 ) – Het nemen van de beslissing over nieuwbouw of uitbreiding van het kerkje aan de Larenseweg was moeilijk, en sleepte zich sinds 1870 nog jaren voort. In grote lijnen nu de verdere geschiedenis van de eerste honderd jaar.
De Gereformeerde Kerk in het Overijsselse Holten werd in 1841 (en niet in 1843, waarover straks meer) als ‘Christelijke Afgescheidene Gemeente’ geïnstitueerd. Over de begintijd is minder bekend dan men zou verwachten, want het eerste notulenboek van de kerk is volgens de berichten spoorloos.
In Het Kerkblad(van 1892 tot 1910 het ‘Officieel Orgaan van De Gereformeerde Kerken in Nederland’) van vrijdag 9, 16, 23 en 30 september en van 7 en 14 oktober 1898, troffen we onder meer de onderstaande berichten aan betreffende plaatselijke Gereformeerde Kerken.
( < Naar deel 1) – Nadat ds. W. Eichhorn (1828-1872) van Katenrecht (link) had bedankt voor het beroep dat in februari 1871 door de kerkenraad op hem was uitgebracht, had ds. A. Verheij (1821-1913) van Dordrecht het beroep, dat de kerkenraad twee maanden later op hem uitbracht, aangenomen.
De Gereformeerde Kerk te Katwijk aan Zee werd tussen 7 februari en 19 april 1838 – vermoedelijk echter al in februari – als ‘Christelijke Afgescheidene Gemeente’ geïnstitueerd.
( < Naar deel 1) – Uit wat ik tot dusver vertelde was het al duidelijk, dat prof. Lucas Lindeboom in sommige opzichten ook wel een beetje achter zijn tijd aankwam.
Deze ansicht geeft weer hoe de Theologische School er uit zag in de tijd waarin dit verhaal speelt.