De Christelijke Gereformeerde Gemeente te Lemmer was op 18 april 1876 nog maar net geïnstitueerd, of men kwam, in 1877, de classis vragen om steun voor de inwendige zending (c.q. de evangelisatiearbeid) in het nabij gelegen dorp Echten.
Op 8 november 1861 werd te Almelo de Christelijke Afgescheidene Gemeente geïnstitueerd. Dat gebeurde naar aanleiding van contacten met evangelisten van een Evangelisatievereniging uit Den Haag.
Over de begintijd van de Christelijke Gereformeerde Gemeente te Nijmegen is niet veel bekend. Wel weten we dat deze geïnstitueerd werd op 14 mei 1885. In 1887 werd in Nijmegen ook een Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerende) geïnstitueerd. Deze twee kerken verenigden zich in 1892 tot ‘De Gereformeerde Kerk te Nijmegen‘. Over deze kerk hieronder enkele bijzonderheden.
Nadat de kleine Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerende) – sinds 1892 Gereformeerde Kerk – in het Friese Wartena op 9 april 1890 onder leiding van ds. J. Wisse (1844-1904) van Garijp geïnstitueerd was, had de kerk van Wartena vooralsnog moeite genoeg om zelf het hoofd boven water te houden.
Hieronder vertellen we in grote lijnen iets over het voortbestaan van de Gereformeerde Kerk te Hasselt na de Vrijmaking van 1944, en over het ontstaan van de Gereformeerde Kerk te Waalwijk.
Op 9 april 1890 werd nabij Leeuwarden de kleine Gereformeerde Kerk te Wartena geïnstitueerd als ‘Nederduitsche Gereformeerde Kerk (doleerende)’. Deze voegde zich in 1892 bij de Gereformeerde Kerken in Nederland. Die Friese Gereformeerde Kerk bestaat nog steeds en noemt zich op haar website de ‘Gereformeerde Kerk te Warten, Wergea en Warstiens’.
Zoals in deel 1 van dit artikel al opgemerkt, deed ds. C.M. van der Loo (1904-1981) als opvolger van ds. J. de Waard (1888-1959) in 1934 intrede in de kerk te Rijnsburg en kwam ds. H. Post (1900-1982) in 1939 naar Rijnsburg als opvolger van ds. E.H. Broekstra (1874-1955), die het jaar daarvoor met emeritaat gegaan was.
In het Centraal Weekblad van 17 januari 1959 troffen wij onder meer de volgende korte nieuwsberichten aan uit allerlei plaatselijke Gereformeerde Kerken in Nederland. We voegden hier en daar tussen [] opmerkingen en/of verduidelijkingen toe. Ook de foto’s zijn door de redactie toegevoegd.
De Gereformeerde Kerk in het Friese Hurdegaryp (vroeger: Hardegarijp) werd geïnstitueerd op 19 juli 1959, toen de op 2 juli dat jaar verkozen ambtsdragers in hun ambt bevestigd werden. Hier en daar wordt 2 juli weliswaar als institueringsdatum aangehouden, maar in feite was er toen nog geen kerkenraad en dus ook geen zelfstandig functionerende kerk! We gaan – alvorens te komen tot de voorbereiding van de instituering in Hurdegaryp – eerst even een paar stappen in de geschiedenis terug.