In de nummers van 21 en 28 april en 5 mei 1962 van het Centraal ekblad voor de Gereformeerde Kerken in Nederland kwamen we onder meer de volgende berichten tegen uit plaatselijke Gereformeerde Kerken. De redactie van GereformeerdeKerken.info plaatste de illustraties en tussen [vierkante haakjes] enkele aanvullende opmerkingen en gegevens.

Ernstig verontrust.

De classis Franeker heeft haar ernstige verontrusting uitgesproken over het besluit dat door de Generale Synode van Apeldoorn is genomen betreffende de mogelijkheid tot het houden van gemeenschappelijke ambtelijk geleide kerkdiensten met een hervormde gemeente. Voor deze [klassikale] uitspraak werden de volgende overwegingen aangevoerd: (1) voor dergelijke diensten ontbreekt nog steeds de noodzakelijke eenheidsbasis; (2) zulk een vooruit grijpen brengt niet te verantwoorden consequenties met zich mee; (3) de ware eenheid wordt door het genoemde synodebesluit niet gediend maar veroorzaakt integendeel toenemende verdeeldheid in eigen gelederen, en steeds meer verwijdering tussen de kerken onderling.

Het [klassikale] besluit werd genomen op een vergadering die vervroegd werd gehouden, op verzoek van de kerken van Oosterbierum en Sexbierum. Ofschoon de classis tot dusver nog niet officieel van het besluit der generale synode werd verwittigd, noch in het bezit werd gesteld van een synodale toelichting op dit besluit, meende zij toch, afgaande op het van synodewege aan de pers verstrekt communiqué, zich reeds nu met het oog op de kritieke toestand die door het onderhavige besluit werd geschapen, te moeten richten tot de Particuliere Synode van Friesland-Noord met het verzoek om, met adhesie, van haar verontrusting kennis te nemen en er bij de eerstkomende generale synode op aan te dringen, het genoemde besluit terug te nemen en momenteel niet verder te gaan dan het besluit van de generale synode van Leeuwarden 1955/’56, in afwachting van het rapport van de door die synode benoemde Deputaten voor de bestudering van het vraagstuk inzake Oecumeniciteit en Pluriformiteit der kerk. Het voorstel [van de classis Franeker] werd aangenomen met 16 stemmen voor en 8 tegen.

(21 april 1962)

Spoedig samen avondmaal!?

In Noordwijk aan Zee is de eerste openbare bijeenkomst gehouden van de onlangs gevormde hervormd/gereformeerde gespreksgroepen. Daar is onder meer langdurig van gedachten gewisseld over het gezamenlijk vieren van het heilig avondmaal. Eenstemmig werd besloten een brief aan de beide kerkeraden te zenden om die op de hoogte te stellen van het brandende verlangen van de ongeveer tachtig aanwezigen om gezamenlijk het avondmaal te vieren. In de brief zal ook worden aangeroerd de wens, gemeenschappelijke kerkdiensten te beleggen.

(21 april 1962)

Plannen in Apeldoorn.

In Apeldoorn heeft de Kerkeraad voor Algemene Zaken na ampele bespreking besloten tot: a. het bouwen van een kerk met plusminus 600 zitplaatsen in Nieuw-Zuid; b. het bouwen van een kerkzaal met plusminus 350 zitplaatsen, zo nodig uit te breiden tot plusminus 450 alsmede meerdere nevengebouwen in West (Orden); c. de bouw van kerkgebouwen bij een later te bouwen kerk waarbij een zaal van plusminus 200 zitplaatsen, zo nodig uit te breiden tot 300 in Noord-Oost (Kerkschoten); d. het beroepen van een zevende predikant voor een te vormen wijk (Orden) met daarnaast een speciale opdracht (met betrekking tot evangelisatiearbeid).

Deze besluiten moeten nog worden bekrachtigd in samenkomsten van de gemeente die door de wijkkerkeraden zullen worden belegd. De bedoeling is dat het beroepingswerk, na deze bekrachtiging door de gemeente, zo spoedig mogelijk ter hand zal worden genomen. Een beroepingscommissie is inmiddels in het leven geroepen.

(21 april 1962)

Koffie voor de kerk.

Ten behoeve van het bouwfonds voor een nieuwe kerk in de kleine gemeente van Elst wordt momenteel zgn. ‘opbouwkoffie’ verkocht. De winst die bij de verkoop van deze koffie wordt gemaakt, wordt gestort in het bouwfonds. Deze winst bedraagt fl. 0,44 per half pond op een prijs van fl. 1,48 per half pond. Toen de kerk van Krimpen aan de Lek, die ook voor bouwproblemen staat, van deze opbouwkoffie-verkoop hoorde, werd een poging gedaan om tot een soortgelijke maatregel te komen. Daarna werd de volgende overeenkomst gesloten: wanneer in Krimpen aan de Lek kans wordt gezien om aan elk gezin der gemeente een half pond koffie te verkopen ten behoeve van de kerk in Elst, dan mag daarna met de verkoop van deze koffie worden doorgegaan ten behoeve van het eigen bouwfonds. De jeugdvereniging in Krimpen aan de Lek is nu ingeschakeld om de gemeenteleden met deze opbouwkoffie kennis te laten maken.

(21 april 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – In 1970 werd in de Bizetstraat te Elst (Gld.) een nieuwe gereformeerde kerk, Het Trefpunt genaamd, in gebruik genomen, omdat de oude kerk in de Stationsstraat te klein werd. De kerk in de Bizetstraat werd rond 2000 buiten gebruik gesteld omdat door de vorming van de Protestantse Gemeente de Grote Kerk in het dorp voldoende ruimte bood.]

Triumfatorkerk niet de eerste.

In het artikel van de vorige week ‘Mooiste gereformeerde naoorlogse kerk’ schreven wij onder meer: ‘Wellicht is de Triumfatorkerk de eerste en tot nu toe enige gereformeerde kerk in ons land die beklede banken heeft. Thans blijkt ons dat de kerk van ’s-Gravenhage-Oost niet de eerste is met deze beklede banken, want in de Paaskerk in Delden, die van oudere datum is dan de Triumfatorkerk, is ongeveer de helft van het aantal banken bekleed met een zachtgele plastic stof.

(21 april 1962)

Niet veel hoop.

De kerkeraadsverslaggever van Nieuw-Weerdinge vertelde: ‘Het zal u bekend zijn dat achttien predikanten, negen gereformeerden en negen hervormden [‘De Achttien‘], opgeroepen hebben om zo mogelijk plaatselijk tot eenheid te komen met de Nederlandse Hervormde Kerk. Dit heeft laatstgenoemde kerk hier ter plaatse aanleiding gegeven ons een uitnodiging te zenden tot samenspreking, welke natuurlijk werd aanvaard. De voorbereidende bespreking van wederzijdse predikanten geven echter niet veel hoop dat een verder gesprek resultaat zal geven’.

(28 april 1962)

Geref. kerkdienst in r.-k. ziekenhuis.

Vanuit Heerlen werd kortgeleden een kerkdienst via de radio uitgezonden. Kort voor de uitzending gaf rector Timmermans van het St. Jozef Ziekenhuis ter plaatse toestemming, dat de dienst via de ziekenhuisradio zou worden uitgezonden.

Toen ds. A. ter Hoeve [1922-2010] vroeg of aan alle bedden (650) een liturgie mocht worden bezorgd, gaf hij ook daarop een toestemmend antwoord. Het hele gezin van ds. Moens is toen ’s zondagsmiddags in de weer geweest om de liturgieën uit te reiken om het zodoende de patiënten mogelijk te maken, de dienst van begin tot eind mee te beleven.

(28 april 1962)

Allerminst bevredigend.

Uit een telling van het aantal kerkgangers op een bepaalde zondag in Utrecht-Oost is gebleken, dat in de Oosterkerk 1.652 en in de Tuindorpkerk 1.091 personen bijeenkwamen. In totaal dus 2.743 kerkgangers. Volgens het laatstverschenen jaarboek telt de kerk van Utrecht-Oost 4.020 leden. Het percentage van het totale kerkbezoek ligt dus nog beneden de 70. Geen wonder dat de kerkeraad de opkomst allerminst bevredigend achtte.

(28 april 1962)

Nog steeds geen nieuwbouw.

Het is reeds meer dan twee jaar geleden dat Tuindorp-Oostzaan door een overstroming werd getroffen. Dat was namelijk op 14 januari 1960. Bij die ramp verloor de gereformeerde kerk aldaar haar bedehuis. Het houten gebouw werd geheel onbruikbaar en voor verder gebruik afgekeurd.

Nu is het meer dan twee jaar later en nog steeds is niet met de nieuwbouw begonnen. Ten behoeve van het bouwfonds van de nieuwe kerk, die toch eertijds zal moeten verrijzen, is thans een grammofoonplaat uitgegeven. Een 33 toerenplaat met tweemaal 20 minuten speelduur. De plaat bevat opnamen o.a. van samenzang onder leiding van Jan van de Waard, De Zingende Zusjes, een fluitsolo, zang en declamatie. De prijs bedraagt fl. 6,50 franco huis.

Ook wordt voor het bouwfonds een zilveren theelepeltje uitgegeven voor de prijs van fl. 2,50. Een geschikt cadeautje, mooi en origineel, speciaal voor de kerkbouw in Tuindorp-Oostzaan ontworpen. (…).

(28 april 1962)

Kerkbouw in Houten?

De leden van de kerk van Utrecht-Zuid die in Houten wonen, hebben bij de kerkeraad schriftelijk de wens te kennen gegeven dat zij de beschikking zullen krijgen over een eigen (nood-) kerk. Dit verzoek werd gedaan omdat allerlei omstandigheden in Houten zich binnenkort zullen wijzigen. De kerkeraad besloot eerst af te wachten hoe de wijkraad Hoograven hierover denkt en dan te zijner tijd tot een principebesluit te komen.

(28 april 1962)

Eerste paal ging de grond in.

Kort geleden is de eerste paal geslagen voor de nieuw te bouwen kerk te Barendrecht, die zal verrijzen aan de Gebroken Meeldijk. Reeds vier jaar lang wordt een actie gevoerd voor verhoging van de inkomsten in verband met het stichten van een derde predikantsplaats en een aantal bouwprojecten.

De pastorie in Smitshoek werd inmiddels gerealiseerd. Met de bouw van een kerk in het oosten is dus nu een aanvang gemaakt, terwijl thans nog resten: een jeugdhuis bij de Bethelkerk (in het dorp) en in de toekomst een pastorie bij de nieuwe kerk aan de Gebroken Meeldijk. De pastorie in Smitshoek, de nieuwe kerk en de jeugdaccommodatie kosten respectievelijk fl. 50.000, fl. 375.000 en fl. 125.000. Door de kerk en door de jeugd gezamenlijk werd reeds fl. 175.000 gespaard voor het bouwfonds.

(28 april 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De kerk aan de Gebroken Meeldijk is inmiddels gesloten.]

Nieuw orgel voor Dordrecht.

De kerk van Dordrecht heeft een nieuw orgel in gebruik genomen dat een plaats kreeg in de Stefanuskerk. In een speciale bijeenkomst droeg de orgelcommissie het nieuwe instrument over aan de kerkeraad, die het aanvaardde bij monde van ds. S.R. Smilde [1906-1995]. Daarna gaf de organist van de Woestduinkerk in Amsterdam, Piet Rippen, een eerste concert op het nieuwe orgel.

(28 april 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – De gereformeerde Stefanuskerk aan de Talmaweg werd met de laatste kerkdienst op 13 januari 2002 als gereformeerde kerk buiten gebruik gesteld. De kerk was sinds 1961 in gebruik en werd per 1 juli 2002 verkocht aan de Kerk van de Nazarener. De wijkgemeenten van de Stephanus- en de Wilhelminakerk werden in 2002 samengevoegd.]

Nieuwlichterij?

Uit de kerkbode van Rotterdam vernemen wij dat ds. W.M. le Cointre [1894-1980], predikant voor de geestelijke verzorging van de militairen op een rekrutendag eens het volgende heeft verteld: ‘Op catechisatie had ik de jongelui op het hart gedrukt om zelf de bijbel te lezen, en toen heeft een van de jongens dat eens serieus ter hand genomen. Thuis zat hij met de bijbel voor zich. Moeder vroeg toen: ‘Moet je een inleiding maken?’ ‘Nee’, was het antwoord, ‘ik lees zo maar voor mezelf in de bijbel. Dominee zei op catechisatie dat we dat eens moesten doen’. ‘Och, och, verzuchtte moeder, ‘Ze verzinnen tegenwoordig telkens wat nieuws…’.

(28 april 1962)

Kievitsei voor dominee.

Kort voordat hij wegens bekomen emeritaat afscheid nam van de kerk van Ermelo heeft de nestor van de Ermelose predikanten, ds. J. van Herksen [1894-1963], een kievitsei ontvangen. Het werd hem gebracht door een jongen en een meisje die het hadden gevonden in De Horst bij de kust van het IJsselmeer. De kleine jongen van zeven jaar deelde de predikant mee: ‘Ze geven hem anders aan een koning, maar ik breng het bij u, dominee’.

(5 mei 1962)

Tweede predikant voor Steenwijk?

De kerkeraad van Steenwijk is voornemens een tweede predikant te beroepen. In verband hiermee heeft hij verzocht of de classis Emmeloord de evangelist die in Giethoorn werkzaam is, geheel voor haar rekening wil nemen. Tot nog toe is deze evangelist voor twee derde voor rekening van de kerk van Steenwijk en voor een derde voor rekening van de classis. Na uitgebreide bespreking heeft de classis Emmeloord besloten de evangelist in Giethoorn voor twee derde voor haar rekening te nemen, plus alle onkosten van het werk in Giethoorn. Aan de kerk van Steenwijk verzocht de classis een derde van het salaris van de evangelist voor haar rekening te blijven nemen. Dit alles met ingang van 1 januari 1963.

(5 mei 1962)

Restauratie in Voorburg.

De kerk van de Laan van Oostenburg in Voorburg heeft een restauratie ondergaan en is thans weer in gebruik genomen. De verbouwing geschiedde onder leiding van de architecten Jos en Leo de Jonge uit Rotterdam. De kerk heeft zowel van binnen als van buiten een geheel ander gezicht gekregen. Er is een nieuwe gevel in het gebouw gekomen en het interieur is belangrijk veranderd en in lichte kleuren geverfd.

Aangezien de kerk nogal somber was is de indruk die zij nu maakt bijzonder licht en fleurig. De ruimte voor in de kerk, waar preekstoel, avondmaalstafel en doopvont zijn opgesteld, is een mooi en rustig ‘liturgisch podium’ geworden. Dit was mogelijk doordat een aantal gemeenteleden hiervoor een financiële bijdrage heeft gegeven. De kerk is door de verbouwing wat kleiner geworden (er zijn een paar honderd plaatsen minder), maar aan de voorzijde is een moderne zaal gekomen voor jeugdwerk.

(5 mei 1962)

[Opmerking van de redactie van GereformeerdeKerken.info – In 1941 werd een deel van de grote toren gesloopt. In 1962 werd de voorgevel met wat van de torens was overgebleven vervangen door een nieuwe voorbouw zonder toren, waardoor het kerkgebouw in de Laan van Oostenburg bijna niet meer opviel. De Opgangkerk – architect Tjeerd Kuipers – werd als gereformeerde kerk halverwege 1985 buiten gebruik gesteld en twee jaar later gesloopt.]

Vernieuwd orgel voor Katwijk aan den Rijn.

Het orgel in de [sinds 1972 Open Hof-] kerk van Katwijk aan den Rijn heeft een restauratie ondergaan. In een speciale bijeenkomst in het kerkgebouw is het in gebruik genomen. Ds. H. de Valk [1901-1980] nam het vernieuwde instrument namens de kerkeraad met grote dankbaarheid in ontvangst, waarna de adviseurs-organisten, de heren A. de Ru en Chris Hanegraaff, een concert gaven.

De restauratie werd tot stand gebracht door de orgelbouwers D.C. Bik en Zoon uit Leiden. De nieuwe dispositie is als volgt: Manuaal I: Prestant 8’, Roerfluit 8’, Octaaf 4’, Fluit 4’, Quint 2 2/3’, Octaaf 2’, Tertiaan 1 3/5 – 1 1/3’, Mixtuur 3-4 sterk. Pedaal: Subbas 16’. Manuaal II: Holpijp 8’, Viola 8’, Prestant 4’, Woudfluit 2’, Schalmey 8’. Koppelingen: II-I, I-pedaal, II-pedaal, I super-pedaal, II super-pedaal, Tremolo.

(5 mei 1962)