Ds. D. van Enk (van 1929 tot 1931).

( < Naar deel 2 – Back to part 2 ) – Op 7 april 1929 deed de opvolger van ds. Ubbink intrede in de kerk van Zweeloo. Het was kandidaat D. van Enk (1902-1981). Hij was betrekkelijk kort aan deze kerk verbonden, want al na twee en een half jaar nam hij afscheid wegens vertrek naar de kerk van Smilde.

Rumoer…

Voorafgaande aan de kerkdienst was het in 1930 nogal eens rumoerig in de kerk. Vandaar dat de kerkenraad een ordebewaker aanstelde, in de persoon van Jan Pauw, die telkens een kwartier  voor de  kerkdienst aanwezig was. Hij kreeg daarvoor fl. 10 per jaar.

In hetzelfde jaar kwam ook de gereformeerde Zangvereniging Looft den Heer ter sprake, omdat het volgens de kerkenraad daar soms niet altijd even ‘stichtelijk’ toeging. Daarom zouden daar enkele zondagen twee kerkenraadsleden aanwezig zijn bij de repetities.

Ook de jongens van de Jongelingsvereniging gedroegen zich volgens de kerkenraad niet altijd zoals het behoorde. In 1931 was er sprake van dat de jongens ‘s avonds ’te laat nog op straat rondhingen’. Vooral op zondagavond ging het er dan niet altijd even ‘betamelijk’ toe.

En verder…

Was in 1911 met de hervormde gemeente afgesproken dat bij  ‘gereformeerde begrafenissen’ voor het luiden van de hervormde kerkklok jaarlijks fl. 15  moest worden betaald aan de hervormde kerkvoogden, in 1930 moest aan hen fl. 2 per keer worden afgedragen ‘voor het luiden van de klok en het begraven samen’. —⊕–  In mei 1930 werd de Christelijke Muziekvereniging Oranje opgericht. Deze vereniging werd nooit erg groot. —⊕–  Op 15 oktober 1930 werd op verzoek van de Bond van Mannenverenigingen op Gereformeerde Grondslag in gereformeerd Zweeloo een Mannenvereniging opgericht. De eerste vergaderingen werden in de pastorie gehouden, lekker bij het fornuis. –-⊕– In 1931 besloot de kerkenraad in het vervolg evangelisatielectuur in Zweeloo en omgeving te gaan verspreiden. De kerkenraad nam ook een abonnement op het Zendingsblad van de Gereformeerde Kerken. –⊕– Ds. Van Enk nam op 6 december 1931 afscheid.

Ds. N. van Haeringen (van 1932 tot 1946).

Veel langer dan zijn voorganger was kandidaat N. van Haeringen (1906-1988) predikant in Zweeloo. Hij deed op 17 april 1932 intrede.

De crisisjaren hadden in oktober 1929 hun intrede gedaan na de ‘crash’ van de Effectenbeurs op Wall Street in New York. De wereld raakte daardoor in een grote economische crisis. Er ontstond ontevredenheid onder de bevolking, ook in Drenthe. Kleine boeren werden door ophitsers opgestookt tegen de grondbezitters; ‘dat waren nog maar de eerste ervaringen van de machtswellustelingen, die later NSB’ers bleken te zijn. De predikant besloot in verband met de financiële situatie van de kerk zijn jaartraktement van fl. 2.500 met  fl. 100 te laten verlagen.

In 1936 werd de pastorie naast de kerk te klein. Dat was voor de kerkenraad de aanleiding een nieuw verenigingsgebouw te bouwen, zodat de consistorie aan de pastorie kon worden toegevoegd.

Op 9 november 1938 bestond De Gereformeerde Kerk te Zweeloo honderd jaar. Zowel ds. Van Haeringen als J. Euving hadden de kerkgeschiedenis van Zweeloo goed bestudeerd en vertelden daarover op een gemeentevergadering.

De Tweede Wereldoorlog.

En toen brak op 10 mei 1940 de Tweede Wereldoorlog uit. Dat had ook voor het kerkelijk leven de nodige consequenties. Het kerkblad mocht niet meer verschijnen (de bezetters waren bang voor opruiende artikelen in het blad) en het avondmaalsbrood ging ‘op de bon’. Ondertussen was mevrouw Van Haeringen ziek geworden; zij overleed op 22 april 1944.

Op Paaszondag 1 april 1945 werd een aantal gemeenteleden gevangen genomen nadat ze ‘s middags de kerk uitkwamen. De predikant had vanaf de kansel al gezien dat er Duitse soldaten rond de kerk liepen en rekte de kerkdienst dus, maar na enige tijd begonnen de ongeduldige soldaten op de kerkdeuren te bonzen en rekenden ze enkele kerkgangers in.

En verder…

Op 27 februari 1946 werd een Vrouwenvereniging opgericht, die twee jaar later de naam ‘Bidt en Werkt’ kreeg. Er waren in 1947 twaalf leden. De dames begonnen de vergaderingen met gebed en Bijbelstudie, en na de pauze werden allerlei andere onderwerpen besproken, deels afkomstig uit het destijds bekende weekblad Moeder, geredigeerd door de pedagoog (en gereformeerd predikant) dr. J. Waterink (1890-1966).  –⊕–  In maart 1946 werd het orgelfonds opgericht. Er zou t.z.t. een nieuw orgel moeten komen. –⊕–  Ds. Van Haeringen nam op 16 juni 1946 afscheid van de kerk van Zweeloo en vertrok naar de kerk van het Drentse Veenhuizen.

De predikanten vanaf 1947 tot 1979.

De volgende predikanten waren allen ongeveer vier à vijf jaar aan de kerk van Zweeloo verbonden. Als eerste deed ds. J.W. Eggink (1888-1968) op 7 september 1947 intrede; hij was tot 1953 predikant in Zweeloo en werd opgevolgd door ds. A. Nagelkerke (1916-1998). Deze was van 1955 tot 1959 aan de kerk verbonden. Op 27 september 1959 kwam kandidaat J.C.W. van ’t Hoff (1930-2017) naar Zweeloo, die er tot 1963 predikant was en toen naar de kerk van Haarlem-Zuid vertrok. Ds. R. van den Berg (1930-2021) volgde hem op 15 maart 1964 op en was tot 1968 aan de kerk van Zweeloo verbonden. Zijn opvolger was ds. F.W. Fokkema, die op 27 april 1969 intrede deed en tot 1973 predikant in Zweeloo was. Ds. P.A.C. Bongers was van 1974 tot 1979 aan deze kerk verbonden.

De tijd van 1947 tot 1979 in het kort…

Kerkzang.

Ook de kerkzang veranderde met enige regelmaat.  In 1933 was in de kerk een flinterdun gezangenboekje in gebruik met als titel ‘Eenige Gezangen’ (het waren er toen 29). Het zingen van gezangen was altijd een heikel punt geweest in de Gereformeerde Kerken, maar langzamerhand werd het aantal gezangen uitgebreid.

Deze werden trouwens op lange noten gezongen. In 1955 werd het voorstel aangenomen de psalmen en gezangen in het vervolg ritmisch te zingen (op lange en korte noten).

In 1969 werd een nieuwe psalmberijming in gebruik genomen, in ritmische toonzetting. Ook werd een nieuwe gezangenbundel in gebruik genomen (119 Gezangen).

Beide waren een aanloop naar het Liedboek voor de Kerken, dat in 1973 uitkwam.

De kerkbouw.

De kerkenraad achtte het noodzakelijk de oude kerk uit 1901 in de Aelderstraat zo langzamerhand te vervangen door een groter bedehuis. Op de gemeentevergadering van maart 1951 waren verscheidene tegenstanders van nieuwbouw aanwezig. Nadat de kerkenraad in overleg met de gemeenteleden drie bouwplannen had afgekeurd, werd een andere architect in de arm genomen, architect H. Eldering, maar er kwamen bezwaren tegen de geplande locatie van de kerkbouw. Of er ook een pastorie en een kosterswoning zouden komen hing naar het oordeel van de gemeenteleden af van de totale kosten.

Uiteindelijk werd men het eens, ook over de locatie aan de Kerkstraat te Aalden. Vanuit  de gemeente werden leningen toegezegd en kon verder nog fl. 80.000 geleend worden. De rente zou men betalen door de honderd gezinnen te vragen elke zondag een gulden af te staan. Uiteindelijk stegen deze zondagse inkomsten van fl. 30 naar ruim boven de fl. 100. Er zouden zowel een nieuwe kerk, als een pastorie en een kosterswoning komen (de kosten daarvan waren bijna fl. 186.000).

De eerste steen werd op 31 mei 1954 gelegd. De nieuwe kerk kon op 22 december 1954 in gebruik genomen worden; de oude kerk in de Aelderstraat was intussen al verkocht en afgebroken.

Verdere veranderingen.

In 1952 werd een orgelcommissie in het leven geroepen met het oog op de bouw van de nieuwe kerk. Uiteindelijk werd in 1954 een nieuw instrument gekocht orgelbouwer C. Verweijs in Amsterdam.  De kosten bedroegen in totaal fl. 14.275.

In 1954 werd na de de kerkbouw aan de Kerkstraat de oude pastorie aan de Aelderstraat verbouwd tot bejaardenhuis. In 1977 moest dit bejaardenhuis door financiële tekorten sluiten. –⊕– In 1955 verdween de functie van voorlezer, die lange tijd tot taak had gehad de Bijbellezingen te doen en de Wet te lezen. Maar besloten werd dat de predikant deze taak in het vervolg op zich zou nemen.  –⊕– In 1959 besloot de kerkenraad toe te staan dat de predikant ook de kinderen af en toe in de vorm van een soort van ‘kinderpreekje’ zou toespreken, voordat hij met de ‘volwassen’ preek begon. –⊕– In 1964 werd besloten een nieuw avondmaalsstel aan te schaffen en het oude aan ‘een zendingskerk’ te schenken. –⊕– In 1965 werden de Jongelingsvereniging en de Meisjesvereniging samengevoegd tot de Gereformeerde Jeugd Vereniging (GJV) om samen verder te gaan.

In de jaren ‘70 kwam ook het gereformeerd maatschappelijk werk steeds meer tot ontwikkeling. De Stichting voor Sociale Arbeid op Gereformeerde Grondslag in Z.O. Drenthe hield al in de jaren ‘60 spreekuur. –⊕– In 1975 werd besloten toestemming te geven voor het maken van  foto’s tijdens de doopdiensten, mits de gemeenteleden er geen hinder van zouden ondervinden. –⊕– In datzelfde jaar werd begonnen met de kindernevendiensten. Voor de zekerheid was daarbij tot 1979 een kerkenraadslid aanwezig. –⊕– In 1979 verscheen het eerste nummer van het informatieblad voor de Gereformeerde Kerk van Zweeloo, getiteld Samen Onderweg.

Het evangelisatiewerk.

Het enige dat in de archieven van de Particuliere Synode Drenthe over het evangelisatiewerk van de Gereformeerde Kerk te Zweeloo (c.q. Meppen, Aalden) wordt vermeld, lezen we in 1923 en 1924: ‘In Zweeloo vindt geen arbeid plaats wegens gebrek aan aanknoopingspunten en verregaande onverschilligheid onder de modernen’. Wel droeg deze kerk fl. 36 aan de classis af voor het evangelisatiewerk van de andere kerken. ‘Zweeloo kan niet veel doen omdat alle pogingen afstuiten op den muur van het koude modernisme der  Drentsche zanddorpen’. In 1932 en 1936 werd die boodschap herhaald.

Toch weet het gedenkboek van deze kerk gelukkig nog wel het een en ander te melden, ook al wordt meteen opgemerkt dat in het kerkelijk archief maar erg weinig over evangelisatie te vinden is. Daardoor is niet precies te zeggen wanneer daar met de zondagsschool begonnen werd, maar wel is bekend dat in ieder geval in 1896 (weer?) zondagsschoolonderwijzers werden benoemd. Niet iedereen wilde dat werk doen, zodat vaak een tweede ronde van benoemingen volgde.

Hoe dan ook, op twee plaatsen werd zondagsschool gehouden: ‘op de voorste banken in de kerk’ én in het naburige dorp Meppen, in de woning van een gemeentelid. Dit gebeurde altijd na de middagdienst. Behalve zingen en luisteren naar bijbelvertellingen moesten de kinderen teksten en versjes leren waarmee ze beloningsplaatjes konden verdienen. Natuurlijk werd met Kerst in de kerk gezamenlijk het Kerstfeest gevierd. In september 1911 hield de zondagsschool op, omdat toen de christelijke school geopend werd.

Hoewel regelmatig aandacht werd besteed aan de zending in het buitenland (natuurlijk vooral aan de Soembazending, het klassieke gereformeerde zendingsterrein), kwam de evangelisatie in 1934 in de kerkenraad aan de orde, toen gevraagd werd of ook een plaatselijke evangelisatiecommissie ingesteld moest worden. Inderdaad  werd toen een ‘zendings- en evangelisatiecommissie’ in het leven geroepen.

Vanaf 1948 werden kinderen op pad gestuurd om  het evangelisatietijdschrift De Goede Tijding rond te brengen (dit gebeurde in ieder geval ook in de jaren ’60 van de twintigste eeuw: De Goede Tijding werd toen huis aan-huis bezorgd, waarna ieder gezin persoonlijk gevraagd werd of men het blad wilde blijven ontvangen. Over het algemeen stonden niet-gereformeerden (waarvoor het tijdschrift uiteindelijk natuurlijk bedoeld was) daar positief tegenover. In 1971 werd het blad vervangen door de Elisabeth Bode.

In de het seizoen 1955-1956 werden door  de classicale evangelisatiepredikant ds. D. Visch (1908-1981) bij schemerdonker openluchtsamenkomsten in Aalden en Meppen gehouden, ‘die bijzonder geslaagd mogen worden genoemd’. En in de zomer van 1957 werd ook in Zweeloo een openluchtdienst gehouden en werd in een vergadering van de evangelisatiecommissie uiteengezet hoe de zo gewenste straatprediking moest worden aangepakt.

Toen ds. J. Offers (1900-1969) van Sittard (die vanaf 1947 hulpdiensten in de evangelisatie verrichtte) aanbood met zijn evangelisatieauto langs te komen om met de  straatprediking te beginnen, werd hiervan door Zweeloo gebruik gemaakt. Er kwam dan een evangelisatiewagen voorrijden met in dit geval ds. Offers, die een ‘nodigende toespraak’ hield waarna tijdschriften en traktaatjes werden uitgedeeld. Vanaf 1964 werd in Zweeloo enige tijd gemiddeld eens per jaar gebruik gemaakt van deze ‘autozending’. Vaak werkte ook het zangkoor Looft den Heer mee. Dat was voor de samenzang van belang en de evangelist ondervond daar steun van.

Tussen 1972 en 1986 stond de zendings- en evangelisatiecommissie met een lectuurstand op de markt, aanvankelijk met veel succes, maar langzamerhand liepen de opbrengsten, vooral na 1980, terug en uiteindelijk besloot men er in 1986 maar mee te stoppen.

Tot slot in snelle vogelvlucht…

Na het vertrek van ds. P.A.C. Bongers (in 1979) deed ds. E. Zijlstra intrede, die van 1979 tot 1985 aan de kerk verbonden was. Ds. G.H. Olsman volgde hem op en was hier predikant van 1987 tot 1991. Ds. mevr. H.W. Bouwman deed op 4 februari 2001 intrede en werd opgevolgd door ds. mevr. H.W. Marsman-Ten Have, die op 27 september 2009 intrede deed. Ds. B.G. Breunesse werd op 26 februari 2017 aan de kerk van Zweeloo verbonden. Op 20 februari 2022 nam hij afscheid.

In 1997 vond een restauratie van het kerkorgel plaats door de firma Kaat & Tijhuis in Kampen, waarbij een nieuwe speeltafel geplaatst werd en de dispositie gewijzigd werd. In 2020 vond de herinrichting van de kerkzaal plaats.

In 2023 nam men afscheid van de term ‘gereformeerd’; de naam van de kerk veranderd in Protestantse Gemeente Aalden. Het kerkgebouw ‘De Drieklank’ wordt nog steeds gewoon voor de eredienst gebruikt.

De ledentallen van De Gereformeerde Kerk te Zweeloo.

Bronnen onder meer:

Archief van De Gereformeerde Kerken in Nederland in de provincie Drenthe. Assen, Drents Archief.

De Bazuin, Stemmen uit de Christelijke (Afgescheidene) Gereformeerde Kerk in Nederland. Kampen, div. jrg.

F. Eising-Kremers en F.H. Kuipers, Momenten uit 150 jaar van de Gereformeerde Kerk te Zweeloo, 1838-1988. Zweeloo, 1988

Gemeenten en predikanten van De Gereformeerde Kerken in Nederland. Leusden, 1992

Jaarboek (ten dienste) van De Gereformeerde Kerken in Nederland. Goes, div. jrg.

G.J. Kok, ‘Vaak was het ploegen op rotsen’. De evangelisatiearbeid van de Particuliere Synode Drenthe van de Gereformeerde Kerken in Nederland (1893-1993). Groningen, 2013

H. Veldman, De 89 gemeenten van Hendrik de Cock; deel 2 van Hendrik de Cock 1801-1842, Biografie & Theologie. Kampen, 2009

© 2025. GereformeerdeKerken.info

Translation into English:

The ‘Gereformeerde’ Church in Zweeloo (3).

Rev. D. van Enk (from 1929 to 1931).

On April 7, 1929, the successor of Rev. Ubbink was inaugurated in the church of Zweeloo. It was candidate D. van Enk (1902-1981). His tenure with this church was relatively short, as after just two and a half years, he bid farewell due to his departure to the church of Smilde.

Tumult…

Before church services in 1930, there was often quite a bit of noise in the church. Consequently, the church council appointed an orderly, Jan Pauw, who would be present fifteen minutes before each service. For this, he was paid fl. 10 per year.

In the same year, the ‘gereformeerde’ Singing Association “Looft den Heer” was also discussed, as the church council felt that things there were not always conducted in an ‘edifying’ manner. Therefore, for several Sundays, two church council members would be present at rehearsals.

The boys of the Young Men’s Association also did not always behave as they should, according to the church council. In 1931, it was noted that the boys were lingering on the streets too late at night. Especially on Sunday evenings, their behavior was not always deemed ‘proper’.

And further…

An agreement had been made in 1911 with the ‘Hervormde’ congregation that for ringing the Reformed church bell, fl. 15 per year had to be paid to the Reformed churchwardens. In 1930, this amount was adjusted to fl. 2 per occurrence ‘for ringing the bell and burials together.’

In May 1930, the Christian Music Association “Oranje” was established. This association never became very large.

On October 15, 1930, at the request of the Federation of Men’s Associations on a ‘Gereformeerde’ Basis, a Men’s Association was founded in the ‘Gerformeerde’ church of Zweeloo. The first meetings were held in the parsonage, comfortably by the stove.

In 1931, the church council decided to start distributing evangelization literature in Zweeloo and its surroundings. The church council also subscribed to the Missionary Magazine of the ‘Gereformeerde’ Churches.

Rev. Van Enk bid farewell on December 6, 1931.

Rev. N. van Haeringen (from 1932 to 1946)

Much longer than his predecessor, candidate N. van Haeringen (1906-1988) served as pastor in Zweeloo. He was inaugurated on April 17, 1932.

The Great Depression had begun in October 1929 following the stock market crash on Wall Street in New York. This led to a major economic crisis worldwide. Dissatisfaction grew among the population, including in Drenthe. Small farmers were incited by agitators against landowners; ‘these were just the first experiences with the power-hungry individuals who later turned out to be NSB members’ [people who collaborated with the Germans in the Second World War]. Due to the church’s financial situation, the pastor decided to reduce his annual salary of fl. 2,500 by fl. 100.

In 1936, the parsonage next to the church became too small. This led the church council to build a new association building so that the consistory room could be added to the parsonage.

On November 9, 1938, the ‘Gereformeerde’ Church of Zweeloo celebrated its 100th anniversary. Both Rev. Van Haeringen and J. Euving had studied the church history of Zweeloo and spoke about it at a congregational meeting.

World War II.

Then, on May 10, 1940, World War II broke out. This also had significant consequences for church life. The church magazine was no longer allowed to be published (the occupiers feared inflammatory articles), and communion bread was rationed. Meanwhile, Mrs. Van Haeringen had fallen ill and passed away on April 22, 1944.

On Easter Sunday, April 1, 1945, several church members were arrested after leaving the church in the afternoon. The pastor had already noticed from the pulpit that German soldiers were walking around the church and extended the service, but after some time, the impatient soldiers started pounding on the church doors and arrested several worshippers.

And further… On February 27, 1946, a Women’s Association was established, which was given the name “Pray and Work” two years later. In 1947, there were twelve members. The meetings began with prayer and Bible study, and after the break, various topics were discussed, partly from the well-known weekly magazine “Mother,” edited by pedagogue (and Reformed minister) Dr. J. Waterink (1890-1966).

In March 1946, the organ fund was established. A new organ would be needed in the future.

Rev. Van Haeringen bid farewell to the church of Zweeloo on June 16, 1946, and moved to the church of Veenhuizen in Drenthe.

The Pastors from 1947 to 1979.

The following pastors all served the church of Zweeloo for about four to five years. Rev. J.W. Eggink (1888-1968) was inaugurated on September 7, 1947, and served until 1953. He was succeeded by Rev. A. Nagelkerke (1916-1998), who served from 1955 to 1959. Candidate J.C.W. van ’t Hoff (1930-2017) arrived in Zweeloo on September 27, 1959, serving until 1963 before moving to the church in Haarlem-South. Rev. R. van den Berg (1930-2021) succeeded him on March 15, 1964, serving until 1968. His successor was Rev. F.W. Fokkema, who was inaugurated on April 27, 1969, and served until 1973. Rev. P.A.C. Bongers was connected to this church from 1974 to 1979.

Briefly covering 1947 to 1979…

Church Singing.

Church singing changed regularly. In 1933, a thin hymn book titled “Some Hymns” (containing 29 hymns) was used. Singing hymns had always been controversial in the ‘Gereformeerde’ Churches, but gradually, more hymns were added. In 1955, it was decided to sing psalms and hymns rhythmically. A new psalm translation was adopted in 1969, along with a new hymnal (119 hymns), leading up to the “Hymnal for the Churches,” published in 1973.

Church Construction.

The church council deemed it necessary to replace the old 1901 church on Aelderstraat with a larger one. There were opponents at the 1951 congregational meeting. After three rejected designs, architect H. Eldering was hired. Eventually, a location on Kerkstraat in Aalden was chosen. Loans were secured from the congregation, totaling fl. 80,000. The new church, parsonage, and sexton’s house cost nearly fl. 186,000. The cornerstone was laid on May 31, 1964, and the church was inaugurated on December 22, 1954.

Final developments.

In 1952, an organ committee was established with a view to the construction of the new church. Ultimately, in 1954, a new instrument was purchased from organ builder C. Verweijs in Amsterdam. The total cost amounted to fl. 14,275.

In 1954, after the construction of the church on Kerkstraat, the old parsonage on Aelderstraat was converted into a retirement home. In 1977, this retirement home had to close due to financial shortages.

In 1955, the function of the reader, who for a long time had been responsible for reading the Bible passages and the Law, was discontinued. It was decided that from then on, the minister would take on this task.

In 1959, the church council decided to allow the minister to occasionally address the children in the form of a kind of “children’s sermon” before beginning the “adult” sermon.

In 1964, it was decided to acquire a new communion set and to donate the old one to a missionary church.

In 1965, the Young Men’s Association and the Girls’ Association were merged into the ‘Gereformeerde’ Youth Association (GJV) to continue together.

During the 1970s, reformed social work also increasingly developed. The Foundation for Social Work on a ‘Gereformeerde’ Basis in Southeast Drenthe had already been holding consultations in the 1960s.

In 1975, permission was granted to take photographs during baptism services, provided that church members would not be disturbed by it.

That same year, children’s services began. To ensure smooth operations, a church council member was present at these services until 1979.

In 1979, the first issue of the information bulletin for the ‘Gereformeerde’ Church of Zweeloo appeared, titled Samen Onderweg (“Together on the Way”).

The Evangelism Work.

The only thing recorded in the archives of the Provincial Synod of Drenthe about the evangelism work of this Church can be found in 1923 and 1924:
“In Zweeloo no work takes place due to a lack of points of contact and widespread indifference among the modernists.”
However, this Church did contribute 36 guilders to the classis for the evangelism work of the other Churches.
“Zweeloo cannot do much because all efforts are repelled by the wall of cold modernism in the Drenthe sand villages.”
That message was repeated in 1932 and 1936.

Fortunately, the commemorative book of this Church still manages to report a few things, even though it immediately notes that very little about evangelism is to be found in the church archives. As a result, it is not exactly clear when Sunday school was started there, but it is known that in any case by 1896, Sunday school teachers were (again?) appointed. Not everyone was willing to take on this work, so often a second round of appointments was necessary.

In any case, Sunday school was held in two locations: “on the front pews in the church” and in the neighboring village of Meppen, in the home of a congregation member. This always took place after the afternoon service. In addition to singing and listening to Bible stories, the children had to learn texts and verses for which they could earn reward pictures. Of course, at Christmas, the holiday was celebrated together in the church.

Although regular attention was given to foreign missions (particularly the Sumba mission – the classic ‘gereformeerde’ mission field), evangelism was addressed by the church council in 1934 when the question arose whether a local evangelism committee should be established. Indeed, a “missions and evangelism committee” was created at that time.

Starting in 1948, children were sent out to distribute the evangelistic magazine De Goede Tijding (“The Good Tidings”)—this continued at least into the 1960s. De Goede Tijding was delivered door-to-door, after which each household was personally asked whether they wanted to continue receiving the magazine. Generally, non-‘gereformeerde’ people (for whom it was ultimately intended) responded positively. In 1971, the magazine was replaced by Elisabeth Bode.

During the 1955–1956 season, the classical evangelism pastor Rev. D. Visch (1908–1981) held twilight open-air meetings in Aalden and Meppen, “which may be called particularly successful.” And in the summer of 1957, an open-air service was also held in Zweeloo, and during a meeting of the evangelism committee, plans were laid out for how the much-desired street preaching should be approached.

When Rev. J. Offers (1900–1969) from Sittard (who had been assisting in evangelism efforts since 1947) offered to come by with his evangelism vehicle to begin street preaching, Zweeloo made use of this. An evangelism van would arrive with, in this case, Rev. Offers, who would deliver an “inviting address,” after which magazines and tracts were distributed. From 1964 onward, Zweeloo used this “auto-mission” an average of once a year for a time. Often the choir Looft den Heer (“Praise the Lord”) also participated. Their support was important for the congregational singing, and the evangelist drew encouragement from their involvement.

Between 1972 and 1986, the missions and evangelism committee operated a literature stand at the market, initially with great success. However, over time—especially after 1980—revenues declined, and in 1986 it was ultimately decided to discontinue the effort.

Finally, in a quick overview…

After the departure of Rev. P.A.C. Bongers, Rev. E. Zijlstra was installed and was connected to the church from 1979 to 1985. Rev. G.H. Olsman succeeded him and served as the pastor from 1987 to 1991. Rev. Mrs. H.W. Bouwman was installed on February 4, 2001, and was succeeded by Rev. Mrs. H.W. Marsman-Ten Have, who was installed on September 27, 2009. Rev. B.G. Breunesse was connected to the church in Zweeloo on February 26, 2017. He said his farewell on February 20, 2022.

In 1997, a restoration of the church organ took place by the firm Kaat & Tijhuis in Kampen, during which a new console was installed and the specification was changed. In 2020, the redesign of the church hall took place.